Aritmi’nin nedeni nedir?

Aritmi; ritim bozukluğu, düzensiz kalp atışı anlamına gelir.

Kalp hızıyla ritim bozukluğunun bir ilişkisi var mıdır?

Kalp hızı,kalbin dakikadaki atım sayısıdır. Normal bir kalp hızı dakika 60-100 arasındadır. Aritmi ve anormal kalp hızı birlikte meydana gelmek zorunda değildir. Aritmiler,normal,yavaş (bradiaritmiler;dakikada 60 atımdan az) veya hızlı (takiaritmiler;dakikada 100 atıştan fazla) kalp hızıyla birlikte meydana gelebilir. Aritmideki nabzın kendi içinde bir düzeni olabileceği gibi (1 normal 1 ekstra atım veya 2 normal 1 ekstra atım gibi) tamamen düzensiz de olabilir (örnek:atrial fibrilasyon).

Aritmi’nin nedeni nedir?

  • Koroner arter hastalığı (kalp damar hastalığı),
  • Kandaki elektrolit dengesizlikleri (sodyum ve potasyum gibi),
  • Kalp kasındaki değişiklikler,
  • Kalp krizi sonrasında oluşan hasarlar,
  • Kalp ameliyatından sonraki iyileşme süreci.

Düzensiz kalp ritimleri,normal ve sağlıklı kalplerde de görülebilir.

Aritmi çeşitleri nelerdir?

Atrial Prematür (erken) Atımlar (APA,APS,APC,SVE): Bunlar kulakçıklarda zamanından önce oluşan ekstra atışlardır. Zararsızlardır ve çoğunlukla tedavi gerektirmezler. Ancak sık olursa atrial fibrilasyon denen başka bir ritim bozukluğunun habercisi olabilir.

Atrial prematür (erken) atımlar (Okla gösterilenler).

Ventriküler Prematür (erken) Atımlar (VPA,VPS,VE,PVC): Bunlar en yaygın aritmiler arasındadır ve kalp rahatsızlığı olan ya da olmayan bir çok insanda görülebilir. Bazı insanlarda stres,fazla kafein ya da nikotin ya da fazla egzersize bağlı olarak görülebilir. Fakat bazen VPS’ler kalp rahatsızlığı veya elektrolit dengesizliğe bağlı olarak ortaya çıkabilir. Sık VPS’si ve/veya buna bağlı semptomları olan insanlar bir kalp doktoru tarafından incelenmelidirler. Yine de bir çok insanda VPS’ler genellikle zararsızlardır ve tedaviye çok nadir ihtiyaç duyulur.

Ventriküler prematür (erken) atımlar (Okla gösterilenler). En sık görülen aritmi tipi,hemen hemen hepimizde değişen sıklıkta bulunur.

Atrial Fibrilasyon (AF): AF (Bkz. atrial fibrilasyon);kulakçıkların normal olmayan bir şekilde kasılmasına neden olan,çok yaygın görülen düzensiz bir kalp ritmidir. En önemli ve korkulan yan etkisi kalp içinde pıhtı oluşmasına zemin hazırlaması ve bu pıhtıların yerinden kopup vücudun değişik yerlerine (özellikle beyine) gidip ciddi problemlere yol açmasıdır. Atrial fibrilasyon sağlıklı insanlarda da nadiren görülebilmekle birlikte özellikle bazı durumlarda sık görülür:

  • Kalp damar hastalığı
  • Tiroid bezinin aşırı çalışması (zehirli guatr:tirotoksikoz),
  • Hipertansiyon
  • Kalp kapak hastalıkları (özellikle mitral darlığı)
  • Kalp yetmezliği

Yaş ilerledikçe atrial fibrilasyon görülme sıklığı artar.

Atrial Fibrilasyon:Çoğunlukla bir organik kalp hastalığı sonucu olan ve yaşla sıklığı artan bir aritmi. EKG’de dalgaların düzenli olmadığı görülür,bununla paralel olarak nabız da düzensizdir. En büyük yan etkisi,kalpte pıhtı oluşumuna zemin hazırlamasıdır.

Atrial flutter:Kulakçıklarda bir ya da daha fazla hızlı dolaşımdan kaynaklanan bir aritmidir. Atrial çarpıntı genelde atrial fibrilasyondan daha organize ve daha düzenlidir. Bu aritmi daha çok kalp rahatsızlığı olan insanlarda ameliyattan sonraki bir hafta içerisinde görülür. Çoğunlukla atrial fibrilasyona dönüşür.

Paroksismal supraventriküler takikardi (PSVT): Karıncıkların üst bölümünden başlayan genellikle hızı dakikada 150-200 arasında,düzenli bir aritmidir. PSVT aniden başlar ve birden sona erer. Toplumda nadir olmayarak görülür.

İki temel çeşidi vardır:Aksesuar yola bağlı olan ve AV nodal reentran takikardiler.

Aksesuar yola bağlı takikardiler:Kulakçıklar ve karıncıklar arasında,normalde olmaması gereken kestirme bir yoldan dolayı oluşur. Uyarılar normal iletim yollarının yanısıra ekstra yollardan da geçerler;bu da uyarıların kalbin içinde çok hızlı bir şekilde iletilerek kalbin alışılmadık şekilde hızlı atmasına sebep olur.

AV nodal reentran taşikardiler:AV düğümden geçen birden çok yol olmasına bağlı olarak hızlı kalp ritmi. Kalp çarpıntısına,bayılmaya veya kalp yetmezliğine sebep olabilir. Bir çok durumda ilaçlar pacemaker (kalp pili) veya sağlık personeli tarafından yaptırılan basit bir manevra ile sonlandırılabilirler.

Ventriküler Takikardi (VT): Ciddi bir aritmidir. Karıncıklardan kaynaklanır. Bu hızlı ritim,kalbin yeterince kanla dolmasını engeller,böylelikle vücuda daha az kan pompalanır. Kalp rahatsızlığı olan insanlarda sonuçları çok ciddi olabilir ve yanında kanın yeteri kadar pompalanmamasına bağlı şikayetler (baş dönmesi,göz kararması vb) gözlenebilir. Zamanında tanınmalı ve müdahale edilmelidir.

Ventriküler Fibrilasyon:Karıncıklardan kaynaklanan tamamen düzensiz yetersiz kasılmalardan oluşan ölümcül bir ritim bozukluğudur. Karıncıklar kas seyirmesi gibi titrer ve etkili bir kasılma oluşturamaz ve vücuda kan pompalayamazlar. Hastaya kardiyopulmoner (kalp akciğer) canlandırma ve defibrilasyon (elektroşok) yapılmalıdır.

Ventriküler Fibrilasyon:Ölümcül aritmi. Kalpte etkili bir kasılma olmaz,ancak kas seyirmesi gibi seyirme olur. EKG’ de düzenli dalgalar yerine kaotik,bir düzeni olmayan dalgalar vardır. Zamanında müdahale edilmediği takdirde ölümle sonlanır. Müdahale,elektrik şoku uygulanarak (defibrilasyon) yapılır.

Uzun QT sendromu: QT aralığı elektrokardiyogram (EKG) üzerinde belirlenir. QT aralığı normalden uzun olduğunda ventriküler takikardinin ölümcül olabilecek bir çeşidi olan “torsades des pointes”riskini artırır. Uzun QT sendromu gençlerde ölüme yol açabilen kalıtsal bir durumdur. Antiaritmik ilaçlarla,pacemaker,elektriksel kardiyoversiyon (elektroşok),defibrilasyon veya ICD’ler ile (implante edilebilir kardiyoverter defibrilatör) veya ablasyon tedavisiyle tedavi edilebilir.

Bradiaritmiler: Bunlar kalbin elektriksel iletim sistemindeki bir rahatsızlıktan kaynaklanabilecek yavaş kalp ritimleridir. Kalpte uyarı çıkaran merkez olan sinüs düğümü hastalıkları ve iletimi engelleyebilen kalp blokları başlıca nedenlerdir.

Sinüs düğümü hastalıkları: Hasta sinüs sendromu:Burada sinüs düğümü yeteri kadar uyarı çıkaramaz. Atım hızı azalır. Bayılma oluşturacak düzeylerde yavaşlama olursa kalp pili (pacemaker) takılır.

Kalp blokları: Elektriksel uyarının sinüs düğümünde oluşup kulakçıklara,daha sonra karıncıklara ve en son kalp hücrelerine gidiş yolu boyunca,yolun herhangi bir bölgesinde gecikmesi ya da tamamen bloke olması. Kalp düzensiz ve genellikle daha yavaş atar. Durum ciddiyse kalp pili (pacemaker) ile tedavi edilir.

Aritmilerde ne gibi şikayetler olur?

Aritmiler sessiz ve şikayetsiz olabilir. Doktor muayene sırasında kalbinizi dinleyip,nabzınızı kontrol ederek veya elektrokardiyogram (EKG) sayesinde düzensiz kalp atışını tespit edebilir.

Bazen ise değişen derecelerde şikayetler olabilir:

  • Çarpıntı (kuş kanat çırpıyormuş gibi,motor tekliyormuş gibi tarif edilebilir),
  • Göğüste veya boyunda vuruntu hissi,
  • Baş dönmesi,
  • Bayılma,
  • Nefes darlığı,
  • Göğüste rahatsızlık hissi,
  • Güçsüz veya yorgun hissetmek.

Aritmiler nasıl teşhis edilir?

Aritmileri ve nedenlerini teşhis etmek için yapılan testler şunlardır:

  • Elektrokardiyogram (EKG)
  • Ritim Holter,Event Recorder
  • Efor Testi
  • Ekokardiyogram
  • Kardiyak kateterizasyon
  • Elektrofizyolojik çalışma (EPS)

Aritmiler nasıl tedavi edilir?

Tedavi,aritminin çeşidi ve ciddiyetine bağlıdır. Başlıca tedavi yöntemleri:

  1. Yaşam tarzında değişiklikler,
  2. İlaç (antiaritmik ilaçlar),
  3. Kardiyoversiyon veya defibrilasyon (elektrik şoku ile tedavi),
  4. Pacemaker (kalp pili),
  5. Kateter ablasyon,
  6. Cerrahi

Bazı aritmilerde tedaviye gerek olmaz.

1. Aritmilerde ne gibi yaşam tarzı değişiklikleri yapılmalıdır?

  • Düzensiz kalp ritmi belli aktiviteler sırasında ortaya çıkıyorsa bunları yapmaktan kaçınmak gerekir,
  • Sigara bırakılmalı,
  • Alkol tüketimi sınırlandırılmalı,
  • Kafein kullanımı sınırlandırmalı ya da bırakılmalı (Bazı insanlar kafeine duyarlıdır ve çay,kahve,kola gibi kafeinli ürünler kullanırken daha fazla şikayet ortaya çıkabilir.)
  • Nezle ve öksürük ilaçlarından uzak durulmalıdır çünkü bunlardan bazıları düzensiz kalp ritmini teşvik eden maddeler içermektedir.

2. Aritmilerin tedavisinde hangi ilaçlar kullanılır?

Aritmilerin tedavisi için çeşitli ilaçlar mevcuttur:

Antiaritmik ilaçlar:Bu ilaçlar kalp hızını kontrol altında tutarlar ve aritimiyi baskılarlar.

Kan sulandırıcı ilaçlar (Antikoagülan ve antiplateletler):Bu ilaçlar,atrial fibrilasyon gibi aritmilerde kan pıhtısı riskini azaltırlar (coumadin,aspirin,plavix vb).

3. Elektriksel kardiyoversiyon ve defibrilasyon nedir?

İlaçlar atrial fibrilasyon gibi aritmileri düzeltemiyorsa kardiyoversiyon gerekebilir. Kısa süreli anestezi uygulamasından sonra göğüs duvarından kalbi senkronize eden ve normal ritmin tekrar başlamasını sağlayan bir elektrik şoku verilir. Bunu kardiyoverter/defibrilatör adı verilen taşınabilir cihazlar yapar:

Kardiyoverter/defibrilatör cihazı

Defibrilasyon ise yalnızca,müdahale edilmediği takdirde ölümle sonuçlanan ventriküler fibrilasyonda yapılır.

4. Pacemaker (kalp pili) nedir?

Pacemaker,uygun bir kalp hızı sağlamak için kalp kasına küçük elektriksel uyarılar gönderen bir alettir. Kalp pilleri öncelikli olarak kalbin çok yavaş atmasını önlerler. Kalp pilleri elektriksel uyarı üreten bir jeneratör ve elektronik bir ünite ile bu uyarıları kalp kasına ileten elektrodlardan oluşur. Yeni kalp pillerinin kalp hızını ve aritmileri kontrol etmeye yönelik olarak oldukça gelişmiş özellikleri vardır (Bkz. kalp pili -pacemaker-)

5. Kateter ablasyonu nedir?

Ablasyon sırasında kalp içindeki anormal kalp ritmine sebep olan küçük bir doku bölgesine bir kateter yardımıyla yüksek frekanslı elektrik enerjisi gönderilir. Bu enerji anormal kalp ritminin yolunu kapatır. Ablasyon birçok PSVT,atrial flutter ve bazı atriyal ve ventriküler takikardi tedavilerinde kullanılır. Ayrıca atrial fibrilasyonu olan insanlarda yararlı olabilecek,kulakçıklar ve karıncıklar arasındaki elektriksel yolu kapatmada kullanılabilir. Ablasyon optimum tedaviyi sağlamak için diğer prosedürlerle birlikte uygulanabilir (Bakınız:ablasyon).

6. Ritim bozukluklarında uygulanan kalp ameliyatları nelerdir?

Kalp ameliyatı aritmiye sebep olan kalp rahatsızlıklarının giderilmesinde gerekli olabilir. Örneğin,Maze ameliyatı,atrial fibrilasyonun giderilmesinde kullanılan bir ameliyat türüdür. Bu prosedür sırasında elektriksel uyarıları belirtilen yollarla sınırlamak için sağ ve sol kulakçıklarda kesikler açılır.

Sağlık Editörü

Total
0
Shares
Related Posts
Read More

Kalp Sağlığını Koruyacak Beslenme Önerileri

Hareketsiz yaşam, stres, sigara ve üstüne üstlük, sağlıksız beslenme!.. Kalp sağlığının başlıca düşmanları onlar. Oysa, özellikle de 'beslenme' alışkanlığında yapabileceğimiz küçük değişikliklerle, kalp sağlığına katkı yapmak mümkün.

Koroner Kalp Hastalıkları

Ülkemizde ve dünyada hastalıklar arasında en önemli ölüm nedenleri arasında yer alan koroner kalp hastalıkları için çeşitli risk faktörleri vardır. Bu risk faktörlerinden en önemlisi hatalı beslenmedir.

Kalp Genişler Mi (Dilate Kardiyomiyopati)?

Kalp boşluklarında öncelikle kalbin sol tarafının,bazen de sağ tarafının eşlik ettiği belirgin genişleme ve kalbin kasılma fonksiyonunun azalması durumuna deniyor. Toplumdaki görülme sıklığı yaklaşık 100 binde 30 kişidir.
Total
0
Share