1-Kalıtımsal faktörler ·Yediğimiz gıdalar ·Şişmanlık ·Yaşam tarzı ·Yaş ·Diyabet ·Yüksek tansiyon ·Bazı böbrek ve tiroid hastalıkları ·Sigara ·Stres gibi faktörler kolesterolü ve kötü kolesterolü (LDL-kolesterol) yükseltir.
2-Genler:Ailede erken yaşlarda geçirilmiş kalp krizi veya kalp krizine bağlı ölüm öyküsü varsa koroner arter hastalığı veya yüksek kolesterol riski ailevi olarak artmaktadır.
3-Yağlı yiyecekler:Kolesterol et,peynir gibi hayvansal gıdalarda ve hazır gıdalarda çokça bulunur. Bunları tükettiğinizde vücudunuz daha çok doymuş yağ ve kolesterol emer.
4-Aşırı kilo:Ciddi derecede şişman kişilerin kanlarında kolesterol ve trigliserid miktarları oldukça yüksektir.
5-Hareketsiz yaşam tarzı:Fiziksel aktivite ile kolesterol düzeyleri arasında direkt ilişki olduğunu göstermektedir. Fiziksel aktivitesi az olan kişilerde HDL-kolesterol düşük,LDL-kolesterol ise yüksektir. Düzenli olarak egzersiz yapmak iyi kolesterolü arttırmaktadır.
6-Yaşlanma:Yaşın artmasıyla beraber genellikle kolesterol düzeylerindede artış görülür.Erkeklerde 45 yaş ve üzerinde yüksek LDL-kolesterol düzeyleri görülme sıklığı artar. Kadınlarda ise menapozu izleyen dönemlerde kolesterol seviyesinde belirgin artış görülür.
7-Uzun Süreli Hastalıklar:Kronik hastalıklar yüksek kolesterole neden olabilirler.(Diabet,böbrek hastalıkları,karaciğer hastalıkları ve hipotiroidi.
8-Sigara:Sigara içenler yüksek kolesterol seviyeleri açısından risk grubundadırlar. Sigara içenlerin damar duvarlarının yüzeylerinde düzensizlikler oluşur ve bu düzensiz yüzey daha çok yağ tutulumuna sebep olur. Sigara içenlerde HDL-kolesterol miktarları yaklaşık olarak %15 azalmaktadır.
9-Stres:Stres ve yüksek kolesterol düzeyleri arasındaki ilişki henüz kanıtlanmış değildir. İşadamları gibi stres altındaki insanların kendilerini yiyecek,alkol ve tütün tüketimini arttırarak teselli ettikleri tahmin edilmektedir;bunun da kolesterol düzeylerini olumsuz etkilediği düşünülmektedir.
Dr. Sadi rüştü Vural