Mineraller

Bakır, Çinko, Demir, İyot, Kalsiyum, Krom, Magnezyum, Selenyum, Sodyum ve potasyum

Bakır

  • Büyüme ve gelişme için elzemdir. Kemikler,kıkırdak,deriyi oluşturan maddeler,saç ve kalp gibi birçok organ için gereklidir.
  • Hücrelerde enerji üretimine yardımcıdır.
  • Bağışıklık sisteminde önemli rol alır.
  • Vücuttaki serbest radikalleri nötralize eder ve hücre yıkımını azaltır. Kansere karşı koruyucudur.
  • Demirin depolanmasında ve kullanılmasında yardımcıdır.
  • Yetersizliğinde kansızlık oluşur. Tansiyon ve kolesterol yükselmesi gözlenir.
  • Aşırı alındığında toksik etki gösterir. Fazla posa ve çinko bakır emilimini azaltır.

Çinko

  • Vücutta 70’ten fazla enzimin yapısında yer alan bir mineraldir. Hücre çoğalması ile doku büyümesi ve yenilenmesini arttırır. Büyüme için elzemdir.
  • Çinkonun en iyi kaynakları deniz ürünleri,et,balık,süt,peynir,yumurta,yağlı tohumlar,kuru baklagiller ve tahılların özüdür.
  • Çinko bağışıklık sisteminin gelişmesinde ve yaraların iyileşmesinde etkilidir.
  • Göz sağlığı ve kemik gelişiminde etkilidir.
  • Vücudumuzun protein,karbonhidrat ve yağları kullanmasına yardım eder.
  • İnsülin hormonlarının depolanmasında ve salınımında etkilidir.
  • Yetersizliğinde cücelik,büyüme geriliği,saç dökülmesi,hastalıklara karşı dirençsizlik,yaraların iyileşmesinde gecikme,karaciğer ve dalakta büyüme,cinsiyet organlarının gelişiminde gerilik görülür.
  • Aşırı çinko alındığında demir emilimi engellenir.

Demir

  • Vücudumuzdaki demirin;2/3 ü kanda oksijen taşıyan hemoglobinin bileşiminde bulunur.
  • En iyi demir kaynakları kırmızı et,yumurta,kurutulmuş meyveler,yeşil sebzeler,kurubaklagiller,fındık,fıstık gibi yağlı tohumlardır.
  • Hayvansal besinlerle alınan demir bitkisel besinlerle alınan demire göre vücudumuzda daha fazla oranda emilir. Ve yararlılığı daha fazladır.
  • Demir bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde etkilidir. Enfeksiyonlara karşı koruyucudur.
  • Kansızlığın önlenmesinde görevlidir.
  • Yetersizliğinde demir eksikliği anemisi,yorgunluk,iştahsızlık,baş dönmeleri görülür.
  • Yiyeceklerle alınan demir miktarının az olması,barsak parazitleri,çeşitli nedenlerle vücuttan demir kaybedilmesi,gereksinimin artması gibi durumlarda yetersizlik görülür.
  • Kepekli besinlerde bulunan tanen denilen bileşikler besinlerdeki demirin kullanılmasını engeller.
  • Demirden zengin olan besinler C vitamini içeren yiyeceklerle birlikte tüketildiğinde demirin vücutta kullanılabilirliği artar.

İyot

  • İyot,insan bedenindeki troid bezlerinin çalışması için gerekli olan bir mineraldir. Vücudumuzda bulunan iyotun %75,i troid bezinde bulunur.
  • En iyi kaynakları deniz ürünleri,balık,iyotlu tuz,süt ürünleri ve tahıllardır.
  • Tiroid bezinin çalışması için gerekli olan hormonların bileşiminde bulunur ve üretimleri için gereklidir.
  • Bazal metabolizmanın çalışmasında görev alır.
  • İyot yetersizliği,fiziksel ve zihinsel yorgunluk,hareketlerde yavaşlama,şişlik,uyuşukluk,kabızlık gibi sorunlara neden olabilir.
  • Yetersizliğinde basit guatr,kritenizm gibi hastalıklar görülür.
  • Yetersizliğinin önlenmesi için iyotlu tuz kullanılmalıdır ve mutlaka koyu renkli kavanozlarda,güneş ışığı almayacak şekilde muhafaza edilmelidir. İyot kaybını önlemek için yemeklere tuz en son aşamada eklenmelidir.

Kalsiyum

  • Kemik ve diş sağlığı için önemli bir mineraldir.
  • Kas kasılması,kanın pıhtılaşması ve sinir sisteminde uyarıların iletilmesinde görevlidir.
  • Kalp sağlığının korunmasında etkilidir.
  • Hücre içi ve dışı sıvılarının dengede tutulmasını sağlar.
  • Kan basıncının dengelenmesinde etkilidir. Dolayısıyla hipertansiyon hastalarında tedaviyi destekleyici bir rolü bulunmaktadır.
  • Bazı hormonların salınımını düzenler ve enzimlerin işlevlerini yapabilmeleri için gereklidir.
  • Diyette yeterli kalsiyum alımının obezitenin tedavisinde ve önlenmesinde etkili olduğu yönünde çalışmalar vardır.
  • Yetersizliğinde kemik kırılmaları,kas krampları,osteoporoz,sinir ve kas hücrelerinde bozukluklar,kan hücrelerinde ve böbreklerde bozukluklar görülebilir.

Krom

  • Vücuttaki enzim ve hormonların yapısında yer alır.
  • Karbonhidrat,protein ve yağ metabolizmasında etkili bir mineraldir. Krom,insülinin etkinliğini arttırarak glikozun hücre içine girmesine yardımcı olur.

Magnezyum

  • 300’den fazla enzimin yapısında yer alır. Vücutta kalsiyum ve fosfor ile birlikte iskeletin yapısında bulunur.
  • Kas ve sinir sistemi hücrelerinin devamlılığını sağlar.
  • Kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur. Kan basıncının düzenlenmesine yardımcıdır.
  • Glikoz metabolizmasında görev alır.
  • En iyi kaynakları ceviz,fındık,fıstık,kurubaklagiller,yeşil sebzeler,özü ve kepeği ayrılmamış tahıllardır.
  • Yetersizliğine rastlanmasa da kandaki düzeyini düşük olması yüksek tansiyona,düzensiz kalp atışlarına neden olur.

Selenyum

  • Antioksidan özellik gösterir ve E vitamini ile birlikte çalışır. Antioksidan özelliği sayesinde hücreleri oksidasyona karşı korur ve bağışıklı sistemini güçlendirir.
  • Kasların zayıflamasını ve kan hücrelerinin yıkılmasını önler,
  • Kanser,felç,kalp hastalıklarına karşı önleyici etki gösterir,
  • Troid hormonlarını çalışmasında etkilidir.
  • En iyi kaynakları deniz ürünleri,tahıllar,brokoli,lahana,kereviz,soğan,sarmısak,turp ve yumurtadır.
  • Yetersizliğinde yorgunluk,sinirlilik,kalp kası ile ilgili sorunlar ve kas ağrıları görülür.
  • Aşırı selenyum alımı toksik etki gösterir. Bulantı,kusma,saç dökülmesi,deri döküntüsü ve siroz gibi sorunlara neden olur.

Sodyum ve potasyum

  • Vücut sıvılarının en önemli mineralleridir. Hücre içi sıvı dengesinin kontrolünde,asit-baz dengesinin sağlamasında görev alırlar.
  • Kalp kası ve diğer tüm kasların gevşemesine,sinir uyarılarının iletilmesine yardımcıdır.
  • Kan basıncının düzenlenmesini sağlar.
  • Yetersizliğinde kalp atışında bozulma,kas yorgunluğu,zihni bulanıklık,solunum güçlüğü görülür.
  • Potasyumun en iyi kaynakları yeşil sebzeler,patates,muz,kayısı,turunçgiller gibi meyvelerdir. Sodyum kaynakları arasında ise tüm besinler,salamura yiyecekler,yemeklere katılan bulyonlar,hazır çorbalar,kabartma tozu,maden suları gösterilebilinir.
  • Aşırı sodyum alındığında tansiyon yüksekliği ve ödem oluşumu gözlemlenir.

Dyt. Şengül sangu Talak

Total
0
Shares
Related Posts

Bebek Bakımında Merak Edilenler

Bebek, annesini 2-3 kez emdikten sonra yıkanmalı.Bebek bakımında merak ettiklerinizi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Arzu Özgeneci'ye sorduk.

Bel Kayması Tedavisinde 3 Yöntem

Hareketsiz bir yaşam, ani hareketler, ısınmadan yapılan sporlar, ağır ve dengesiz yük taşımak bu hastalığı tetiklediği için tedbirlerimizi ona göre almalıyız.
Total
0
Share