Beyin krizi beyin fonksiyonlarının ani kaybı olarak tanımlanır.Türkiye’de genel nüfusuna göre yılda ortalama 125 bin yeni beyin kanaması vakası yaşanıyor. Stres ve telaş beyin kanamasının sebeplerinden bazılarıdır. Beyin kanamasında ilk 3 saat içinde müdahale çok önemli. Bu süreçte müdahale,felci tamamen ya da çok az hasarla önlüyor. Beyin kanaması olan hastalar 3’te 1’inin ilk kriz sırasında,3’te l’inin sakat olarak,3’te l’inin de başkalarına muhtaç olmadan yaşarlar. Yaşanan beyin kanaması vakalarının yüzde 70’i hipertansiyon kaynaklıdır. 65 yaşın üzerinde olma,kalp,şeker hastalığı,damar sertliği,ailede yaşanmış beyin kanaması öyküsü,horlama,aşırı sigara,alkol ve uyuşturucu kullanma,yüksek kolesterol,hareketsiz yaşam,menopoz ve şişmanlık da beyin krizinde diğer risklerdendir. Beyin kanaması aniden oluşabilir. Bazen de birkaç saat veya birkaç gün içinde yavaş yavaş gelebilir. Beyin kanaması başlangıcı ve uyarıcı belirtileri;geçici veya kalıcı olarak vücudun bir yarısında meydana gelen uyuşma,karıncalanma,kuvvet azalması veya kuvvet kaybı,bir veya iki gözde oluşan bulanık görme veya görme kaybı,konuşma ve anlamada duraklamalar,bilinçte veya denge halinde ani bozulma,şiddetli sersemlik ve düşme halleri olarak sıralanabilir.
BEYİN KANAMASINDA İLK 3 SAAT ÇOK ÖNEMLİ
Beyin kanamasında ilk 3 saat önemlidir. ilk 3 saat içinde müdahale edilebilen ve beyin dokusuna tekrar kan gitmesi sağlanabilen hastalarda,felç tamamen ya da çok az hasarla düzelebiliyor. Beyin damarlarının tıkanması çoğu kez bir pıhtı yüzünden oluşur. Yapılan MR incelemesinde beynin hangi bölgesinin zarar gördüğü ve çevresindeki dolaşım bozukluğu değerlendirilir. Hastanın tıkalı damarının açılmasından yarar göreceğine karar verilirse,hastaya anjiyo yapılarak tıkanmış damarı saptanır. Pıhtıya kadar anjiyo ile ulaşılır veya anjiyo yapılmadan damar içine pıhtıyı eritecek ilaç verilerek,damarın yeniden açılması sağlanabilir. Bunun için ameliyata gerek yoktur. Beyin kanaması tedavisinde geç kalınmaması gerekir. Tedavide zaman çok önemlidir.
Krize Yakalanmamak İçin Ne Yapabiliriz?
Stresten ve telaşeden uzak durun. Düzenli yürüyüş ve egzersiz yapın,bol sebze ve meyve tüketin. Bitkisel yağla hazırlanmış az tuzlu yemekleri tercih edin.
Dr. Nebahat Bilici