Diseksiyon aynı zamanda organ ve ekstremite beslenmesini bozabileceği gibi herhangi bir organdaki fonksiyon bozukluğu veya ağrı şikayeti de (örneğin bacak ağrısı) ilk klinik bulgu olabilir.
Diseksiyon tanısı nasıl konur?
Hastanın şikayetlerine göre yapılan değerlendirme ve muayene sonrasında ekokardiyografi ile aort damarının başlangıç seviyelerindeki diseksiyon tanınabilir,ancak disksiyondan şüphelenilen her durumda kesin tanı için acil bilgisayarlı tomografik anjiyografi (BTA) yapılmalıdır.
Kimler tedavi edilmeli
Diseksiyon acil tedavi gerektiren bir durumdur. Aort damarının başlangıç seviyesinde gelişen diseksiyonlar acilen operasyona alınmalıdır. Daha alt seviyedeki lokalize diseksiyonlarda öncelikle tansiyon kontrolu yapılmalıdır. Ancak diseksiyona bağlı organ beslenmesinde bozulma sözkonusu ise yine acil tedavi planlanmalıdır.
Tedavi yöntemleri
Açık cerrahi yöntem
Aort damarının başlangıç bölümünden başlayan diseksiyonlarda göğüs kemiği açılarak kalp akciğer makinası desteği altında operasyon yapılır. Diseksiyonun geliştiği aort damar segmenti suni greft ile değiştirilir. Eğer diseksiyon beyni besleyen damarları da içine alacak şekilde ilerlemiş ise Kol ve bacak damarları kullanılarak kalp akciğer makinası desteğine başlanması gerekebilir,bazı durumlarda tüm vücut soğutularak kaln dolaşımının tamamen durdurulması gerekebilir. İşlem sonrası yoğun bakım ve hastanede kalış süreleri uygulanan teknşik ve hastalığın ağırlığına göre değişiklik gösterebilir.
Endovasküler yöntemle anevrizma onarımı (TEVAR)
Bu yöntem başlangıç ve beyni besleyen dallarının çıktığı kısımları içermeyen diseksiyonlarda uygulanmaktadır. Kateter tekniklerinin uygulanabildiği ve ameliyathane şartlarının olduğu ortamlarda yapılabilmektedir. Tercihen hybrid ameliyathane denilen hem ameliyathane şartlarının sağlandığı hem de kateter tedavilerinin yapılabildiği ileri görüntüleme yöntemlerinin uygulanabildiği ortamlarda yapılmalıdır. Endovasküler tedavi yönteminde diseksiyonun olduğu aort bölgesi kasıklardan kateter ile ilerletilen stent ile tamir edilmektedir. İşlem lokal anestezi ile yapılabilir. Endovasküler yöntem öncelikle açık cerrahi yöntem için yüksek riskli olan hastalarda uygun görülmektedir. Ayrıca hızlı ve pratik uygulanabilirliği açısından acil cerrahinin gerektiği durumlarda da uygulanabilir.
Aort damarı tıkanıklıkları
Aortoiliak damar bölgesi aterosklerotik damar tıkanıklıklarının en sık rastlandığı lokalizasyonlardan birisidir. Genel olarak ateroskleroz için söz konusu olan risk faktörleri aortoiliak damar hastalığı için de geçerlidir. Bu risk faktörleri:sigara içimi,kolesterol yüksekliği,diabet hastalığı,hipertansiyon ve fazla kilolardır. Buradaki damar tıkanıklıklarında en sık karşılaşılan şikayetler;yol yürümekle kalça,uyluk ve baldırda hissedilen ağrı,seksüel disfonksiyon,ıstirahat ağrısı,duyu veya motor fonksiyon kaybı,ileri aşamalarda ise doku kaybıdır. Bu tip hastalıklarda tanı doppler ultrasonografi ve BTA njiyografi ile konabilir. Tedavisinde ise açık cerrahi yöntem ile sentetik greft bypass,endoskopik yöntem ile greft bypass ve endovasküler teknik kullanılabilir.
Sağlık Editörü