Uyku problemlerinin başında uykusuzluk gelmektedir. Batılı ülkelerde kadınların yüzde 30`u en az haftada birkaç kez uyumak için ilaç almak zorunda kalırlar. Kadınlarda yaş ilerledikçe uykusuzluk problemi artmaktadır. 18-24 yaş arası kadınlarda uyku ile ilgili problemler yüzde 33 civarında iken,55-64 yaş kadınlarda bu oran yüzde 48’e çıkar.
Kadınlarda uykuyu etkileyen faktörler nelerdir?
- Hormon seviyelerinde değişim,stres,yaşam stili,uyku ortamı sık akla gelen faktörlerdir.
- Birçok kadında premenstrüel uyku problemleri vardır.
- Uykuya dalmada güçlük,gece uyanıp bir daha uyuyamama,uyanmada güçlük ve gündüz uykululuk hali bu dönemlerde görülebilen durumlardır.
- Birçok kadında da iş ve aile ortamındaki problemlere bağlı stres ve buna bağlı uyku problemlerine rastlanmaktadır. Bunun sonucunda yorgunluk,iş performansında düşme,konsantrasyon güçlüğü ve sosyal ilişkilerde bozulmalar ortaya çıkabilir.
- Çalışan kadınlarda uyku problemleri daha fazla görülmektedir.
- Kahve,çay ve sigara kullanımı da uykuya dalma açısından önemli problemlerdir.
- Alkol ise uyku bölünmesi ve kabus görmelere yol açabilmektedir.
- Gebelik de uyku üzerine etkili bir durumdur. Gebeliğin ilk 3 ayında kadınlar daha çok uykuya ihtiyaç duyarlar ve gündüz uykuya eğilim mevcuttur.
- Gebeliğin 3-6 ayında uyku normalken 6 aydan sonra gebeler daha az uyumaya başlarlar. Bunun nedenleri sık idrara çıkma,göğüste yanma,genel konforsuzluk,bebek hareketleri,bel ağrısı ve kabus görmelerdir.
- Yapılan araştırmalar gebelerde huzursuz bacak sendromu denen gece boyunca istemsiz bacak hareketlerinin arttığını göstemekte ve buna bağlı olarak da gebelerde uyku olumsuz etkilenmektedir.
- Menopozdaki kadınların 2/3’ünde uyku problemleri vardır. Menopozla birlikte östrojen seviyelerinde düşme sonucu sıcaklık basması sonucu da uyku problemleri görülür.
- Menopoz öncesi dönemlerde obstruktif uyku apne sendromu ve horlama erkeklere oranla daha az görülmekte iken menopozdan sonra bu oran eşitlenmektedir.
- Uyku bozukluklarını düzeltmek için bazı kadınlarda ilaç kullanımına gereksinim olmakla beraber çoğunlukla yaşam stilinde değişiklikler yapmak iyi bir uyku için yeterli olabilir.
Prof. Dr. Bülent Tutluoğlu