Yine sıcak havada,nemli ortamda,güneş altında,egzersiz sırasında yüz ve koltuk altlarında,hatta gövdede terleme görülmesi de normaldir. Hiperhidroz yani sürekli aşırı terleme,ter bezlerinin aşırı aktif olmasından kaynaklanan bir sorundur. Bu hastalıkta terleme vücudun normal ihtiyacından çok daha fazla miktardadır,yani fizyolojik seviyede değil,patolojik seviyededir. Yine de normal terleme ile aşırı terleme arasında ince bir çizgi vardır. Normal ve aşırı terlemenin ayırımında hasta öyküsü,yaşam kalitesinde bozulma gösteren ölçekler ve klinikte yapılan bazı fiziksel ölçüm yöntemleri önemlidir.
Aşırı terleme aynı zamanda ciddi bir hastalığın göstergesi olabiliyor mu? Ne zaman dikkatli olmalıyız?
Aşırı terleme genel olarak tüm vücudu etkileyebildiği gibi bölgesel de olabilir.
1. Genel hiperhidroz: Genellikle içsel veya çevresel ısı artışı ile oluşan ve en sık gövdede görülen terleme tipidir. Normal kişilerde görülebileceği gibi altta yatan bazı hastalıkların da belirtisi olabilir. Bunlar arasında gebelik,infeksiyonlar (ateşli hastalık,verem,brusellozis),bazı ilaç ve toksinler (antidepresan kullanımı,alkolizm,arsenik ve cıva zehirlenmesi),endokrinolojik hastalıklar (şeker hastalığı,hipertiroidizm,Graves hastalığı,akromegali,raşitizm,menopoz),metabolik hastalıklar (gut,porfiri),nörolojik hastalıklar (Parkinson hastalığı,beyin tümörleri,ensefalit,siringomyeli),bağışıklık sistemi hastalıkları (AIDS) ve onkolojik hastalıklar (lenfoma,karsinoid sendromu,feokromositoma) yer almaktadır.
2. Bölgesel hiperhidroz:Bölgesel terleme sınırlı olarak el,ayak,koltuk altı,yüz,saçlı deri,kasık ve meme altı gibi bölgelerde gözlenir. En sık koltuk altında (% 50-80) görülmektedir. Koltuk altı terlemesi sıklıkla el terlemesine eşlik etmektedir. Bölgesel hiperhidroz genellikle sağlıklı genç ergen ve genç yetişkin bireylerin hastalığıdır,ancak el terlemesi çocuklukta da başlayabilir. Bölgesel terlemenin gerçek nedeni belirsiz olmakla birlikte genetik yatkınlık,vücut iç ısısının veya çevre ısısının artışı,duygulanım (heyecanlanma,öfke) ve psikolojik faktörlerle (stres,bunaltı) ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Aile öyküsünün olguların % 30-65’inde bulunması genetik yatkınlığın önemini göstermektedir.
Prof. Dr. Emel Erkek
