Erken dönemde teşhis ve doğru tedavi kekemeliğin tamamiyle yok olmasını sağlayabiliyor. Tabi tedavinin başarısının en önemli sırrı özellikle kekemeliğe sebep olan stres faktörlerinin ortadan kaldırılması.
KONUŞTUKLARINDAN ÇOK DAHA HIZLI DÜŞÜNÜYORLAR
1,5- 2 yaşından sonra çocuklarda konuşma yeteneği hızlı bir şekilde gelişmeye başlıyor. Çocuk bu dönemde konuşarak kendini ifade etmeyi öğreniyor. Ancak konuşma becerisi düşünce sisteminin hızını yakalayamayabiliyor. Çocuk düşündüğünü konuşarak aktarırken aynı hızda davranamıyor ve arada takılabiliyor. Bu durum,çocuk üzerinde belirli bir gerilim yaratıyor. Sonuç olarak da çocukta kekemelik ortaya çıkabiliyor.
ANNE BABALARI KEKEME OLANLARIN KEKEME OLMA İHTİMALİ DAHA YÜKSEK
Yapılan çalışmalar gösteriyor ki,anne babası kekeme olan çocukların kekeme olma olasılıkları diğer kişilere göre çok daha yüksek. Ancak buradaki etkenin genetik olup olmadığı tartışmalı bir konu. Çünkü çocuk konuşmayı kekeme olan anne babasından öğreniyor. Bu durumda da konuşurken yine onları taklit edebiliyor. Bunun yanı sıra anne babası kekeme olduğu halde çocukta herhangi bir sorun görülmeyebiliyor.
KEKEMELİK TEDAVİ EDİLMEDİĞİNDE ÇOCUKLARIN OKUL BAŞARISI DA DÜŞÜYOR
Kekeme olduğu için daha içe kapanık ve daha sessiz olmayı tercih eden çocuklar sınıfta silik ve görünmez hale gelebiliyor. Bildiği halde sorulara yanıt vermekten kaçınıyor ve bir süre sonra çekingen bir kişilik sergilemeye başlıyor. Sürekli korkularıyla yüzleşmekten kaçınması ve yaşadığı stres de konsantrasyon ve dikkat problemleriyle birlikte okuldaki başarısının da düşmesine neden oluyor.
DÜZGÜN KONUŞAN ÇOCUK ANİDEN KEKELEMEYE BAŞLIYORSA ALTINDA BİR STRES FAKTÖRÜ VARDIR
Konuşmasında herhangi bir sorun olmayan bir çocuk aniden kekelemeye başlıyorsa altında yatan en büyük sebepler korku ve strestir. Bu gibi durumlar çoğunlukla geçici olarak ortaya çıkıyor. Kekemelik,çocukların psikososyal anlamda sıkıntı yaşadıkları ortamlarda bulunmaları,üzerlerinde baskı hissetmeleri,kaygılı olmaları,kendilerinden büyük beklentilerin olması,titiz ve kontrolcü bir çevrede yetişmesi gibi nedenlerle ortaya çıkabiliyor. Bu gibi durumlarda çocuğun üzerinde var olan baskının ortadan kaldırılması ve bir uzman desteği alınması gerekiyor.
KEKEMELİĞİN EN İYİ TEDAVİ YÖNTEMİ,KONUŞMA TERAPİLERİ
Kekemeliğin tedavisine başlamadan önce çocuğun bu durumuna neden olan fiziksel bir gelişim sıkıntısı olup olmadığının kontrol edilmesi gerekiyor. Düzgün ve akıcı konuşma için dil kasları yeterince gelişmiş ve dudak yapıları ise sağlıklı olmalı. Kekemelikte öncelikle bu fiziki durumlar göz önünde bulundurulmalı,ardından ise diğer tedavi yöntemlerine geçilmeli.
Günümüzde kekemelik için en yaygın ve ideal tedavi konuşma terapileridir. Özellikle küçük yaşlarda başlanan konuşma egzersizleri yüz güldürücü sonuçlar veriyor. Kekemeliği çocukluk çağında başlamış ve hiçbir tedavi almamış erişkinlerde tedavi çok daha zor gerçekleşiyor. Kekeme olmanın yarattığı psikolojik baskılar da tedavi sonuçlarına olumsuz yansıyor. Yine de erişkin çağda bu sorunu yaşayanların da konuşma terapileri ve bireysel destekleyici terapilerle tedavileri mümkün.
ÇOCUKLARI KEKEME OLAN AİLELERE ÖZEL ÖNERİLER
Sabırlı olun:Kekeleyen çocuğunuzun söylediklerini düzeltmeyin. Sonuna kadar dinleyin. Kelimeleri tamamlamayın ve düzeltmesi için uyarmayın.
Stresi azaltın: Otoriter ve baskıcı tutumlar bu çocukların stresini artırıyor. Bu durumda da daha fazla kekelemeye başlıyorlar. Kekeme olan çocukların anne babalarına ya da aile ortamlarına bakıldığında genelde kontrolcü,biraz baskıcı ve otoriter oldukları gözleniyor. Esnek ortam yaratmak,çocuğun stresini ve kekelemesini azaltıyor.
Sakın dalga geçmeyin: Özellikle ebeveynlerin bu konuya çok dikkat etmesi gerekiyor. Okulda ya da çevrede bu tip eğilimleri olan arkadaşları varsa gerekli önlemler alınmalı.
Dr. Aylin aksoy Çoban