Kalp krizi,kalbi besleyen damarlar olan koroner damarların aniden tıkanması ya da ileri derecede daralması sonunda kalp kasının yeterince oksijenlenip beslenememesi durumudur. Beslenemeyen kalp kası dokusu hasar görür ve işlevini hafif ya da ileri derecede yitirir. Kalp krizi geçiren kişilerde hasar gören dokunun yerine işlevsiz bir yara tabakası oluşur. Bu nedenle kalp krizinin vereceği hasar erken girişim yapılmazsa geriye dönüşü olmayan bir hasardır. Kalp krizine neden olan damar tıkanıklığının en önemli neden,damarların içine yağ birikintilerinin oturması sonucu oluşan aterosklerozdur (damar sertleşmesi).
Kalp krizinin belirtileri nelerdir?
Göğüste,genellikle orta hatta ( iman tahtasının üzerinde ) yeri tam olarak tarif edilemeyen sıkışma,baskı,yanma,ağırlık hissi veren bir rahatsızlık olarak hissedilir. Bazen bu ağrı her iki kola,sırta ya da alt çeneye yayılabilir. Sırtta sol kürek kemiğinin altına yayılabilir. Ağrıya soğuk terleme ve mide bulantısı eşlik edebilir. Bazen belirtiler özellikle yaşlılarda,kadınlarda veya şeker hastası olan kişilerde bu kadar tipik olmayabilir ve karın ağrısı,fenalık hissi,nefes darlığı,çarpıntı,tansiyon düşüklüğü olarak ortaya çıkabilir.
Kalp krizi risk faktörleri nelerdir?
- Yaş: Erkeklerde 45 yaşın üstü,kadınlarda 55 yaşın üstü veya erken menopoz
- Cins: Erkeklerde daha sıktır.
- Aile öyküsü: Birinci derecede (anne,baba,kardeş) erkek akrabalarda 55 yaşından,birinci derecede kadın akrabalarda 65 yaşından önce kalp damar hastalığı,kalp krizi (infarktüs) veya ani ölüm bulunması.
- Sigara içiyor olmak.
- Hipertansiyon (140/90 mmHg veya daha fazla veya hipertansiyon için tedavi alıyor olmak)
- İyi kolesterolün (HDL kolesterol) 40 mg/dl’den düşük olması
- Kötü kolesterol olan LDL-kolesterolün yüksek olması).
- Hareketsizlik: Haftada en az 3 gün ve günde en az 30 dakika egzersize zaman ayırmalısınız (tempolu yürüyüş,yüzme,bisiklet,dans,bahçe işleri vs.).
- Şeker hastalığı (diabetes mellitus)
- Kilo: Bu konuda bel çevresi vücüt kitle indeksinden daha önemlidir .
- Stres: uzun bir zaman sürekli strese maruz kalma,hastalığın gelişmesini kolaylaştırmaktadır.
- Depresyon:özellikle son yıllarda depresyon da kalp damar hastalıkları yönünden risk faktörü olarak kabul edilmeye başlandı.
Dr. Nalan Karadağ