Kalp ve damar hastalıklarına neden olan 10 faktör,cerrahi müdahaleyi gerekli kılabiliyor. Genetik mirasın yanı sıra aşırı kilo,sigara kullanımı ve kolestrol gibi faktörler de ameliyatı zorunlu hale getiriyor. Uzmanlar,ailesinde damar sertliği hikayesi olanların mutlaka uzman hekime görünmesi tavsiyesinde bulunuyor.
Kalp hastalıklarında en önemli faktörün genetik hikâyedir. Damar sertliği öyküsü olanların 35 yaşından sonra mutlaka doktora gitmesi gerekmektedir. Kalp damar hastalıklarına davetiye çıkaran 10 önemli neden.
GENETİK FAKTÖRLER
Ailesinde erken yaşta damar sertliği problemi olan kişilerde bu hastalık ortaya çıkmışsa;genetik risk bulunuyor. Ayrıca annede veya kardeşte doğumsal kalp hastalığı bulunması yeni doğacak bebekte yüksek ihtimal ile doğumsal kalp hastalığı olacağını gösteriyor.
YAŞ VE CİNSİYET
Kadın vücudunun doğal olarak ürettiği östrojen hormonu,damar sertliğini önlüyor. Bu nedenle hastalık erkeklerde daha çok görülüyor. Ayrıca 55 yaş üstü erkek hastalarda gerek koroner kalp hastalığı,gerekse dejeneratif tipte kalp hastalığı çok fazla görülüyor.
DİYABET HASTALIĞI
Diyabetik annenin çocuklarında doğumsal kalp hastalığı riski daha fazla oluyor. Erişkin tipi diyabette damar sertliği daha hızlı seyrettiği için koroner damar hastalığı ve koroner bypass cerrahisi diğer hastalara göre daha sık görülüyor. Ameliyat olan hastaların yüzde 30-40’ını şeker hastaları oluşturuyor.
SİGARA KULLANIMI
Dünya Sağlık Örgütü ‘ nün tanımına göre günde bir sigara içen kişi bile tiryaki kabul ediliyor. Sadece sigarayı bırakarak ya da azaltarak damar sertliğinin ilerlemesini,koroner kalp hastalıklarını ya da kalp krizi geçirme riskini yüzde 50 oranında azaltmak mümkün.
YÜKSEK KOLESTROL
Kolestrolün bir nedeni dışarıdan aldığınız yağlı gıdalar,diğeri ise vücudun kendi ürettiği kolesterol. Vücudun ürettiği kolestrolü engellemenin tek yolu ilaç kullanımı. Bir şekilde damar sertliği saptanmış ise kolestrolün mutlaka 100 ‘ ün altında olması gerekiyor. Yüksek değerler diyetle düşürülmezse ilaç tedavisi uygulanıyor.
TANSİYON YÜKSEKLİĞİ
İdeal kan basıncı 12 / 8’dir . Ayrıca 8,5 / 13,5 ‘ lik bir kan basıncı da tolere edebiliyor. Ancak şeker hastalığı veya damar sertliği olan kişilerde,kan basıncı mutlaka 12 / 8 ‘ e getirilmeli. Hastanın tansiyonunun farkında ve doktorla işbirliği içinde olması gerekiyor.
FAZLA KİLO ALIMI
Fazla kilo kalp hastalığına zemin hazırlıyor. Kilolularda insülin direnci oluyor,kan şekeri yükseliyor. Bu yüzden erkeklerde bel çevresinin 102 cm. altı olması isteniyor. Ameliyat edilen hastaların yüzde 60’ını aşırı kilolu hastalar oluşturuyor.
HAREKETSİZ HAYAT
Kalp hastalarının haftada en az üç gün,yarım saati bulan tempolu yürüyüş,yüzme veya bisiklet gibi sporları yapmaları gerekiyor. Bu egzersizler tansiyonu dengelemek ve ideal kiloya ulaşmak için de yararlı aktivitelerden kabul ediliyor.
STRESLİ YAŞAM
Stres,kalp krizlerini tetikleyen bir faktördür. Stresi yok etmek günümüz şartlarında çok zor. Ancak mümkün olduğunca strese sokan faktörlerden,insanlardan ve ortamlardan uzak durmak,hoşlanacağınız hobilerle uğraşmak kalp hastalıklarını önlüyor.
HAMİLELİK SÜRECİ
Anne karnındaki bebeklerde kalbin oluşumu genellikle gebeliğin ilk 12 haftasında tamamlanıyor. Bu süre içerisinde annenin maruz kaldığı viral enfeksiyon,röntgen ışınlarına maruz kalma,ilaç kullanımı,annenin aşın alkol ve sigara tüketimi kalp hastalıklarının ortaya çıkmasında önemli rol oynuyor.
Prof. Dr. Mustafa kemal Batur