•Kimyasal peeling nedir? Pahalı bir uygulama mıdır?
Kimyasal peeling,deriye uygulanan asit ve bazı maddelerle deride kontrollü hasar oluşturularak derinin soyulmasını veya yenilenmesini,kollajen oluşturmasını tetikleyen ya da pigment üreten hücrelerin sayısını ya da pigment üretimini azaltan uygulamalardır. Sık tercih edilen AHA’lı,salisilik asitli ya da TCA’lı peeling türleri ortalama 2-4 haftada bir ve 4-8 seans kadar uygulandığından,total olarak düşünüldüğünde günlük cilt gençleştirici veya leke kremlerinden daha pahalı değildir. Sonuç ise daha etkindir.
•Sivilce izleri kimyasal peeling ile geçer mi?
Peeling tedavileri,son zamanlarda sivilce tedavisine yardımcı olarak sık kullanılan ve vazgeçilmez uygulamalardır. Sivilceler aktifse,siyah noktalar,kırmızı sivilce izleri varsa daha çok salisilik asitli (agera) peeling,yüzeyel çukurlarda,izlerde AHA’lı ve TCA’lı peelingler tercih edilir. Agera soyulma ve tahriş oluşturmaz,lipofiliktir,bu nedenle ciltteki yağ bezlerine ve sivilcenin içine etki yapabilir. Agera ve AHA’lı peelingler yüzeyeldir ve günlük hayatı etkilemez. %30’luk TCA ve jessner peelingleri ise orta derecede peeling yapar ve ciltte bir hafta-10 gün soyulmaya neden olur.
•Kimyasal peeling yaptırmanın riski var mı?
Yüzeyel uygulanan peelinglerde çok risk yoktur ve genellikle problem yaşanmaz. Güneşe duyarlandıran ilaç kullanılmaması,uçuk enfeksiyonu olmaması ve uygulama sonrası güneş koruyucu kullanılması hastayı olası risklerden korur. Uygulanacak peeling içeriğine karşı alerji ihtimaline karşı uygulama sırasında nötralizan maddeyi hekim işlem sırasında hazır tutmalıdır.
•Kimyasal peeling hangi cilt sorunları için kullanılır?
Peeling tedavilerinin kullanıldığı cilt sorunları:
-Sivilce ve sivilce izleri,
-Siyah noktalar ve gözeneklerin genişlemiş olması,
-Güneş lekeleri,hormonal lekeler,
-Deri elastikiyetinin kaybı,derinin donuk,kalınlaşmış olması ve ince kırışıklıklar.
Yüzeyel ve orta derinlikteki peeling uygulamaları derinin yapısını,lekelerini düzeltir ve daha taze,daha sağlıklı bir cildin ortaya çıkmasını sağlar. Cilt sorununun tipine ve kişinin deri tipine göre uygulanacak solüsyona karar verilir.
•Kimyasal peeling işleminde sonuç garanti midir?
Daha garanti bir sonuç için hastanın cilt sorunu,cilt tipi iyi değerlendirilmeli,uygun olan peeling sistemi seçilmelidir. Hastanın beklentileri ve istekleri tam olarak dinlenmeli ve uygulamadan ne kadar sonuç alabileceği kendisine anlatılmalıdır. Örneğin derideki gevşeme,sarkma ve derin kırışıklıklara çözüm gibi bir beklenti varsa peeling’ten yarar görmeyeceği söylenmelidir. Yine tek uygulama ile de sonuç alınmayacağı anlatılmalıdır. Peeling işlemi,beklentiler realize edildiğinde hastaların memnun kaldığı bir işlemdir.
•Kimyasal peeling hangi sıklıkta yapılabilir?
Son uygulanan peelingin devam eden hassasiyeti,kızarıklığı ve soyulması tam olarak geçmeden yeni uygulama yapılmaz. Çok yüzeyel peelingler haftada,yüzeyel olanlar 2-4 haftada daha derin peelingler ise 3-6 ayda bir yapılır.
•Kimyasal peeling uygulaması için en uygun mevsim hangisidir?
Peeling sonrası cilt soyulur ya da yenilenmeye teşvik edildiğinden daha hassas olur ve ultraviyole maruziyetinde kızarıklık ve lekelenmeler oluşabilir.Bundan dolayı yaz aylarında peeling uygulamalarına ara verilir.
•Kimler kimyasal peeling yaptırabilir?
Sivilce,sivilce izleri,lekeler,cildin pürüzlü yapısı olması,cilt gençleştirme isteyen vakalarda peeling tedavisi önerilir.
Bu işlemin yapılabilmesi için:
Hasta gebe olmamalı ve 12 yaş üzerinde olmalıdır.
Orta-derin peeling’lerde cilt tipi açık olan kişiler tercih edilmelidir.
Uçuk enfksiyonu sırasında uygulama yapılmamalıdır.
Sık uçuk oluyorsa koruyucu tablet tedavisi verilmelidir.
Hastanın aktif bir cilt hastalığının olmaması gerekmektedir.
Yakın zamanda ağda,cerrahi işlem uygulanmış olan kişilere peeling yapılmaz.
•Kimyasal peeling nasıl yapılır?
Peeling işlemi rahat bir ortamda,ışığın iyi olduğu bir odada uygulanır. Hasta gözlerinin çevresinde solüsyon birikmemesi için 45 derece açıyla yatırılır. Gerekiyorsa hassas olan cilt kısımları kremle korunur. Uygulama esnasında gözler kapalı tutulur. Cilt temizlendikten sonra bazı solüsyonlar fırçayla ve birkaç kat,bazıları ise pamuk uçla ve 1 ya da 2 kat olmak üzere cilde sürülür. Uygulama alın gibi hassasiyetin fazla olmadığı bir alandan başlanır. AHA ile yapılan peeling’lerde kızarıklık ve hastanın hissettiği yanma hissiyle,TCA ve salisilik asitte ise ciltte beyaz renk belirmesi ile işleme son verilir. AHA’lı peeling’te asidi nötraize etmek için ayrıca bir solüsyon gerekir. Uygun bir peeling sonrası bakım kremi ve ardından güneş koruyucu kremle hasta gönderilir. İşlem ortalama 15 dakika sürer ve yüzeyel olan AHA ve salisilik asit (agera) peeling’lerinde hasta işine geri dönebilir.
•Kimyasal peeling için nasıl bir hazırlık yapılmalı?
Hastaya peeling uygulama kararı verildikten sonra,ajanın deriye daha iyi etkiyebilmesi için,özellikle seboreik dediğimiz kalın ve yağlı ciltlerde birkaç hafta ön hazırlık anlamında retinoid ve AHA içeren bazı kremler kullanılabilir. Ayrıca leke tedavisinde azelaik asit ya da kojik asit içeren kremler tedavi öncesi ve sonrasında kullanılarak peelinge bağlı gelişebilecek renk değişikliklerinden korunulabilir. Hazırlık için kullanılan kremler peeeling uygulamasından 2-3 gün önce kesilmelidir.
•Kimyasal peeling işleminin ne kadar derin yapılacağına nasıl karar verilir?
Uygulanacak peeling işleminde ne kadar derin yapılacağı hem ciltteki problemin derinin hangi tabakasında olduğuna,cilt kalınlığına,cilt tipine,peeling öncesi hazırlık kremleri kullanıp kullanmamasına bağlıdır,ayrıca hastanın tercihi önemlidir. Yoğun çalışan bir kişiye orta veya derin peelingler uygulandığında soyulma dönemi dolayısıyla böyle bir işlemi kabul etmeyebilir. Yine hassas ve ince ciltlerde,yüzeyel lekelerde ve cilt tipi koyu olanlarda yüzeyel peeling tercih edilir. Yağlı,kalın ciltler,güneş hasarı dolayısıyla kalınlaşmış olan deriye sahip olanlar,yaşlılık lekeleri ve siyah noktalarda orta dereceli peelingler yapılarak derinlik arttırılabilir.
•Kimyasal peeling sonrası cilt bakımı nasıl yapılır?
Peeling sonrası hemen uygulanan,cildi rahatlatan ve iyileşmeyi tetikleyen özel bir kremle cilt rahatlatılır. Hasta daha sonra krem bazlı hafif bir nemlendiriciyi günde 3-4 kez uygulamaya devam etmelidir. Uygun bir güneş koruyucu,peeling sonrası 2 hafta boyunca düzenli kullanılmalıdır. Hasta yüzüne buz uygulamamalı,kabukları soymamalı,kese ve cilt ovalamadan kaçınmalıdır. Ayrıca alkol içeren tonik ve losyonlar,kolonyalı mendil ve yağlı kremler kaçınılması gereken diğer faktörlerdendir.
•Kimyasal peeling sonrası ciltte iz kalır mı? Kalırsa ne kadar sürede cilt normale döner?
Peeling sonrası iz oluşumu istenmeyen yan etkilerdendir.
İzler şu gruplara ayrılır:
Koyu renk lekeler:Koyu tenlilerde koyu leke riski daha fazladır. Peeling sonrası akut güneş maruziyeti ile tetiklenir. Genellikle birkaç haftada geriler. Gerekirse azeleik asit ve kojik asitli,c vitaminli kremler kullanılabilir.
Açık renk lekeler:Peeling derinleştikçe görülme ihtimali artar. Genellikle 2-3 ayda geçen bir durumdur.
Kalıcı eritem:Uzayan kızarıklık durumudur. Skar öncüsü kabul edilir,uygun tedavi verilir ve takip edilir.
Skar:Deriden çökük veya kabarık yara izleridir. Keloid riski olanlar,derin peeling uygulamaları,yüz cerrahisi sonrasında erken dönemde peeling uygulanması,yakın zamanda isotretinoin gibi bir akne ilacı kullanmış olanlar ve peeling sonrası enfeksiyon gelişenlerde olabilir. Kalıcı bir yan etkidir.
Dr. Funda Güneri