Kalp hastalıkları dünyada olduğu gibi ülkemizde de bir numaralı ölüm nedeni. Ancak en önemli sorun,kadınların 50 yaşından sonra ‘nasılsa menopoza girdik artık hastalanmamız normaldir‘ diye düşünerek, kalplerine yeterince özen göstermemesinden kaynaklanıyor…
International Hospital Kardiyoloji Uzmanı Dr. Umut Karabulut,kadınlara bu konuda hayati tavsiyelerde bulundu:
Östrojen Kalbi Korur
Menopozdan sonra kadınlarda depresif duygular hakim oluyor. Hormonal düzenin baştan aşağı değişmesiyle de menopozun ilk beş yılında kadınların toplam kilosunda 5-10 kiloluk bir artış meydana geliyor. Menopoz öncesi dönemde kadınlarda kalp damar hastalığı daha az çünkü koruyucu mekanizmalar var. Bunların başında da östrojen hormonu geliyor. Östrojenin işlevi tam olarak açıklanamasa da kalbi koruyucu etkisi bulunuyor. Vücuttaki kolesterol metabolizmasına olumlu etki ediyor. İyi kolesterolü (HDL) yükseltiyor,kötü kolesterolü (LDL) düşürüyor. Nitrik oksit diye bir madde var,bu damar genişletici özelliğe sahip olmasının yanı sıra,antioksidan özelliğini de taşıyor. Östrojen hormonu bu maddenin saliminim artırıyor.
Kilo Artışı Gözleniyor
Menopoz sonrasında kadınlarda kilo artışı belirgin hale geliyor. Bu da tansiyon,şeker ve kolesterolü olumsuz etkiliyor. Tüm bunlar da kalp damar hastalıkları açısından risk oluşturuyor.
Kalp damar hastalığı riski,menopoz döneminde çok hızlı artıyor. Kalp hastalıkları oranı,erkeklerle eşitleniyor.
Menopoz sonrası dönemi de kadınlarda kalp hastalıkları daha kötü seyrediyor. Süreç çok hızlı ilerliyor,bu dönemde hasta vücudundaki metabolik değişiklikleri iyi yönetemiyor,hastalığın tanısının konulması ve tedavisi gecikiyor. Hasta hekime çok geç gidiyor.
Nelere Dikkat Edilmeli?
Bu dönemde kadınların kilo vermeye odaklandıklarını anlatan Dr. Umut Karabulut,menopozda kadınların kalp sağlığı konusunda neler yapması gerektiğini şöyle anlattı:
- Bu dönemde kadınlar çok fazla kiloya odaklanıyor. Oysa kardiyolog kontrolünden de geçilmeli,menopoz sonrası kardiyolojik rutin kontrollerin yapılması lâzım. Herhangi bir şikâyeti beklemek doğru değil.
- Kalp damar hastalığı öyküsü olanların meme veya kanser taraması gibi kalp damar hastalıkları için de tarama yaptırması lazım.
- Hormon replasman tedavileriyle ilgili (menopoz nedeniyle salgılanmayan hormonların dışarıdan ilaç olarak verilmesi) şunu söylemek mümkün:Dışarıdan hormon vermek,östrojenin koruyucu etkisini sağlamıyor. Biz de meme kanserini tetiklediği yönünde spekülasyonlar olduğundan dolayı,kalbi korumak için östrojen desteği önerilmiyor.
- Cerrahi menopoz denilen bir şey var,erken yaşlarda rahim,yumurtalık alınması söz konusu olabiliyor. Erken yaşta menopoza girenlerde kalp hastalığı riski artıyor. Hormon desteği bu hastalara gerekebiliyor ancak bunlar özel durumlardır. Ailesinde kalp hastalığı olanlar ve sigara kullananların bir sorun olmasa da tarama yaptırmaları gerekiyor.
- Tanı yöntemlerinde kullandığımız testler bazen yanlış sonuçlar verebiliyor. Efor testi,miyokard perfüzyon sintigrafisi gibi testler var,bunları sık sık anjiyo öncesinde kullanıyoruz. Bazen bu testlerin sonucu normal olduğu halde sonrasında ciddi kalp damar hastalığı çıkabiliyor.
- Kadınların bu dönemde hızlı kilo vermeleri doğru değil. Doktor ve diyetisyen kontrolünde düzenli ve bir şekilde kilo kaybedilmesi daha sağlıklı. Hızlı kilo verilirse,kısa süre sonra verilen kilolar geri alınır. Sadece diyet,sadece spor da yeterli olmuyor. İkisi birlikte uygulanmalı.
Sağlık Editörü