Son dönemde Amerika ve Avrupa’da yapılan birçok araştırmanın sonuçlarına göre, spor psikolojik ve fiziksel bağımlılık yapıyor! Son olarak Amerika’da yapılan bir araştırmada, spor bağımlılarının spordan uzak oldukları zamanlarda beyinlerinin belli bölgelerinde hareketlilik saptandı. Büyük şehir hayatının koşuşturması içinde kişi kendine zaman ayırıp, hem fiziksel hem ruhsal sağlığı için spor yapmalıdır. Ancak her şeyde olduğu gibi sporun da dozu kaçırılmamalı ve aşırıya gidilmemelidir. Aksi takdirde yarar için yapılan spor, size zarar veren bir bağımlılık haline dönüşebilir.
Uzmanlar, “Bu beyin bölgeleri, bağımlı oldukları maddelerden mahrum kaldıklarında, morfin, nikotin veya alkol bağımlısı farelerde aktive olan beyin bölgeleriydi” diyor. Spor, kişinin gündelik hayatının merkezini oluşturduğunda, aile, iş ve ilişkilerinin önüne geçtiğinde bağımlılık da ortaya çıkıyor. Daha ileri vakalarda ise kişi depresyona giriyor, uyku bozuklukları ve anksiyete (kaygı bozukluğu) yaşayabiliyor.
Teorik olarak spor bağımlılığı; kişinin haftada beş günden fazla, en az iki-üç saat vücuduna zarar verecek kadar çok egzersiz yapması olarak açıklanıyor. Kişi egzersiz yapmadığı zaman kendisini suçlu hissediyor ve yaptığı egzersiz hiçbir zaman onun için yeterli olmuyor. Bu sorunun altında kilo verme, güzelleşme kaygısının olabileceği gibi, kişinin kendisini güçlü hissetme ihtiyacı, suçluluk ve kendini cezalandırma duygusu da yatabiliyor. Aşırı stres de egzersiz bağımlılığına sebep olabiliyor. Aşırı egzersiz bağımlılığı, vücuda fiziksel zararlar da veriyor. Kişi, aşırı su kaybı, sakatlanmalar, kemik erimesi, kalp ve dolaşım problemleri yaşayabiliyor. Aşırı egzersiz bağımlılığının tedavisinde psikolojik destek almak şart!
Zorunlu Egzersizler: Eylem Planınız
- Tolerans. Beş kilometrelik koşu artık zor gözükmüyor mu? 20 adet burpee yapmaya ne dersiniz? Başarılı hissetmek için aşırı miktarda egzersiz yapma zorunda hissetmek bir bağımlılık belirtisi olabilir. Fitness arttırma düzeyi ve aşırı egzersiz arasında fark vardır.
- Çekilme. Spor salonuna gitmeyince kendinizi endişeli, karamsar, duygusal, ya da geceleri uykunuz mu kaçıyor? Bu yüzden spor yaparken mola vermek mutlaka gereklidir. Bağımlı olan kendini mecbur hissettiği için spora gider. Bir seansı kaçırırsa kendini suçlu hisseder.
- Kontrol eksikliği. Bir günlük maratonda koşma ihtiyacı mı hissediyorsunuz? Spor bağımlılığı yüzünden psikolojik tedavi almak zorunda kalanların sayısı az değil. Bir mola verin ve bir süre spor salonundan uzaklaşın.
- Niyet. Bugün egzersiz planınız 50 dakika yoga ise, neden ekstra bir saat koşu yapmaya çalışıyorsunuz? Egzersiz planı ötesinde spor yapmaya çalışmak bağımlılığın işareti olabilir.
- Zaman. Spor sürenizi genişlettiğiniz için akşam yemeği davetine katılamıyorsunuz. Ya da esneme hareketlerinizi abarttığınız için işe geç kaldınız.Bu ve bunun gibi spora ayrılan vakitten dolayı hayatınızda ihmal ettiğiniz pek çok konu var ise siz bir spor bağımlısınız.
- Süreklilik. Aşırı egzersiz, duygusal ve fiziksel sıkıntı yaratır mı? Evet aşırı egzersiz sürekliliği fiziksel ve ruhsal sağlık açısından zararlı olmakla birlikte bağımlılık işaretidir.
Aktivite sonrası salgılanan ve mutluluk hormonu olarak da bilinen serotonin, kişinin kendisini son derece iyi hissetmesini sağlar. Amerika’da yapılan çalışmalar, CEO’lar arasında bu sorunun yaygın olduğunu gösteriyor. Düzenli egzersiz, mutlaka bir uzman denetiminde, kişinin yaşına, sağlık durumuna uygun ve tabii dozunda yapılmalı.
Ve uzmanlar söylüyorlar yetişkinler için önerilen egzersiz miktarı haftada 150 dakika aerobik aktivite ile iki ya da üç gün ağırlık çalışması karışımıdır. Dinlenme ve rahatlama da önemlidir. Uzun vadede performans iyileştirmeye yardımcı olabilir. Yani mola vermeyi unutmayın. Yoga matınız, dambıllarınız, aletleriniz sabah yine aynı yerinde olacaklar.
Sağlık Editörü
