El veya ayaklardaki küçük eklemler dahi kortizon aşılarından fayda görebilir.
Eklem enjeksiyonları genellikle kortikosteroid ilacı ve lokal anestetik içerir. Çoğu durumda prosedür doktorun ofisinde uygulanabilir. Bununla birlikte bir yıl içerisinde yapılan eklem enjeksiyonu sayısı ilacın potansiyel yan etkileri sebebiyle kısıtlanabilir.
Neden yapılır
Eklem enjeksiyonları birçok hastalık tedavisinin bir parçası olarak uygulanabilir:
- baker kisti
- bürsit
- karpal tünel sendromu
- chondromalacia patella
- De Quervain tenosinoviti
- adheziv kapsülit
- gut hastalığı
- çocuk eklem iltihabı
- deri veremi
- morton nöroma
- miyofasiyal ağrı sendromu
- osteoartrit
- plantar fasciitis
- yalancı gut
- psoriatik artrit
- reaktif artrit
- eklem iltihabı
- rotator manşet yaralanması
- sarkoidoz
- tendon iltihabı
- tenisçi dirseği
Riskler
Kortizon aşıları birtakım komplikasyon riskleri barındırmaktadır:
- Civardaki bir kemiğin ölümü (osteonekroz)
- Eklem enfeksiyonu
- Sinir hasarı
- Enjeksiyon bölgesinde deri ve yumuşak doku incelmesi
- Eklemde geçici ağrı ve iltihap
- Tendon zayıflaması veya yırtılması
- Yakındaki bir kemiğin incelmesi (osteoporoz)
- Enjeksiyon bölgesinde derinin beyazlaşması veya hafiflemesi
Kortizon aşı sayısında kısıtlama
Sürekli kortizon aşısının bir eklemdeki kıkırdakta bozunmaya yol açabileceği konusunda bazı endişeler vardır. Bu sebeple doktorlar genellikle bir eklemde kortizon aşı sayısını kısıtlar. Bu limit ekleme ve tedavi sebebine bağlı olarak değişiklik gösterir. Genellikle, osteoartrit veya diğer iltihap bazlı olmayan rahatsızlıklara sahip kişilerde eklem başına toplam 4 kortizon aşı sınırı koyulur. Eklem iltihabı olan kişilerde ise eklem başına yılda 3-4 kortizon aşı sınırı koyulabilir.
Nasıl hazırlanılır
Kan inceltici ilaçlar kullanıyorsanız, kanama veya morarma riskini azaltmak için aşıdan birkaç gün önce bu ilaçları bırakmanız gerekebilir. Bazı diyetsel takviyeler de kan inceltici etkiye sahiptir. Aile doktorunuz kortizon aşısı öncesinde hangi ilaç ve takviyelerden kaçınmanız gerektiğini belirleme konusunda yardımcı olabilir.
Karşılaşabileceğiniz durumlar
Kortizon aşıları sırasında
Doktorunuz üzerinizdekileri çıkarıp hastane önlüğü giymenizi isteyebilir. Daha sonra iğnenin en kolay şekilde uygulanabileceği bir pozisyona konuşlandırılacaksınız.
Daha sonra enjeksiyon bölgesi temizlenir. Kortizon iğnesi bir ekleme yapılıyorsa doktor iğneyi eklemin içine enjekte eder. Bu sırada biraz baskı hissedebilirsiniz. Rahatsızlık duyuyorsanız doktorunuza bildirin.
Daha sonra ilaç enjeksiyon bölgesine verilir. Hangi ilacın kullanılacağı doktorunuza bağlıdır. Tipik olarak kortizon iğneleri, zamanla ağrıyı azaltması ve iltihaplanmayı önlemesi için kortikosteroid ve kısa sürede ağrıyı önlemesi için anestetik içerir.
Kortizon aşıları sonrasında
Bazı kişiler aşı yapıldıktan sonra göğüs ve yüz bölgesinde kızarıklık ve sıcaklık hisseder. Diyabetiniz varsa kortizon iğnesi geçici olarak kan şekeri seviyenizi yükseltebilir.
Aşı yapıldıktan sonra doktorun yapmanızı isteyebileceği şeyler:
- Enjeksiyon bölgesini 1-2 gün boyunca korumak. Örneğin, aşı omzunuzdan yapılmış ise ağır eşyalar kaldırmaktan kaçının. Eğer aşı dizden uygulanmışsa mümkün olduğunca ayakta durmayın.
- Ağrıyı azaltmak için gerekli olduğu takdirde enjeksiyon bölgesine buz uygulayın.
- 48 saatten fazla süren ağrı, kızarıklık, şişlik gibi enfeksiyon belirtilerine dikkat edin.
Sonuçlar
Kortizon aşı sonuçları genellikle tedavi sebebine bağlıdır. Aşılar yaygın olarak enjeksiyondan sonraki 48 saate kadar geçici ağrı ve iltihaba yol açabilmektedir. Bu süreçten sonra enjeksiyon bölgesinde ağrı ve inflamasyon azalır.
Sağlık Editörü
