Bebeğiniz bu dönemde emmeye çok istekli olur,eğer süt vermeye gecikirseniz,bebeğiniz uzunca bir süre emmeye isteksizlik gösterir ve bu da sizin ilk emzirme sürenizi geciktirir.
Süt gelmese bile annenin bebeği erkenden emzirmesi gerekir. Bu,bebeğinizin emme refleksinin oluşmasını,sütünüzün salgılanmasını ve rahminizin kasılıp,daha çabuk iyileşmesini sağlar. Takip eden süreçte ise,bebeğiniz sizin memenizi her aradığında,gece ve gündüz sık sık emzirmelisiniz. Sütünüzün bebeğin midesinden geçiş süresi 15–45 dakikadır.
Anne sütü ve emzirme hakkında merak edilenler:
Bebeğiniz bir öğünde alacağı sütün yüzde 50’sini ilk 1-2 dakikada,yüzde 90’ını ise ilk 5 dakikada emer. Ortalama emzirme süreniz 15-30 dakika arasında olmalıdır.
Bebeğinizi sabit zaman aralıkları ile değil,o istedikçe emzirmeye çalışmalısınız. Bu süre 30 dakika ile 3 saat arasında değişmekte olup,beslenme aralıklarının ilk ay için 3 saati aşmamasına özen gösterin. Daha sonra ki aylarda,bu süre bebeğinizin isteğine göre uzar.
Anne sütünün yeterliliği,göğsünüzü sıktığınızda süt gelmesinden,bebeğiniz düzenli bir şekilde kilo almasından (ilk 3 ay günde en az 20 gr,sonraki 3 ay günde en az 15 gr almalıdır) anlaşılır.
Bebeğiniz günde 5-6 kez altını ıslatıyorsa,sütünüzün yeterli olduğunu anlayabilirsiniz.
Bebeğiniz sütünüzle doymuyor ise;
Kan şekeri düzeyinin düşmesine bağlı olarak,uyuklama ve ağlamama gözlenir. Sakin görünümü size yanlışlıkla bebeğinizin doyduğu izlenimini verebilir. Bu yüzden bebeğinizin kilo alımını,ilk 1 yaşa kadar yakından izlemelisiniz.
İlk sütler neden önemlidir?
Doğumdan sonraki ilk 7 günde vücudunuzun ürettiği süte,ilk süt (kolostrum) denir. Sarımsı renkte olan bu süt,özellikle protein,mineral ve vitaminlerden zengindir. Sarımsı renk,yüksek beta karoten düzeyinden kaynaklanır. Kolostrum proteinin içeriğinde,bebeğinizi hastalıklardan koruyucu antikorlar (özellikle IgA) ve barsak epitelinin direncini arttırıcı maddeleri bulunur. Kolostrumun özgül ağırlığı,1040–1060 arasında değişir. Bir öğünde vücudunuzun ürettiği miktar 2–20 ml arasında olur. Kolostrumun enerji içeriği 67kcal/dl’dir. Doğumunuzdan sonraki ilk 7–15 gün arasında üretilen süt ise,“geçiş sütü”olarak bilinir. Bu sütte toplam protein miktarı azalırken laktoz,yağ ve toplam kalori içeriği artar. İlk iki haftadan sonra anne sütü “olgun süt”özelliği kazanır.
Sütün miktarı bebeğe yeterli oluyor mu?
Bebeğinizi her emzirdiğinizde,vücudunuz sütü bebeğinizin ihtiyaçlarına uygun olarak üreterek,miktarını ayarlar. Emzirmenizin başında karbonhidrattan zengin bir süt (önsüt) verirken,sonuna doğru yağdan zengin bir süt (son süt) salgılarsınız. Aslında vücudunuz,,iki bebeği emzirebileceğiniz kapasitede süt üretebilme yeteneğine sahiptir.
Hangi emzirme pozisyonu doğrudur?
Emzirmenin tek bir pozisyonu yoktur. Beşik pozisyonu,çapraz beşik,yatar pozisyon gibi değişik pozisyonlardan kendinize en uygun olanı seçip,emzirebilirsiniz. Doğumunuzu takip eden ilk günlerden sonra beşik pozisyonu önerilir.
Beşik pozisyonu için neler yapılmalıdır?
Arkanıza hafif yaslanarak otururun.
Kolunuzu dayamak için bir destek bulun.
Ayaklarınızı uzatmak veya ayağınızı dayayıp,dizini yukarı kaldırmak için bir puf edinin.
Bebeğinizi kolunuza veya bir yastığa uzatıp,yaklaşık 45 derece bir eğimle memenize yaklaştırın.
Bu pozisyonda bebeğinizin elleri serbest olmalıdır. Böylelikle memenize temas edebilir ve ellerinin yardımı ile meme başınızı bulabilir.
Elinizin işaret ve orta parmağı yardımı ile meme başınızı,bebeğinizin ağzına yönelterek,baş parmağınız ile yukarıdan aşağıya doğru memenizi sıvazlayıp,sütünün kolay gelmesine yardımcı olun.
Bebeğiniz emme işlemi sırasında,ağzının içersinde bir vakum yapar. Bu negatif basınç,memenizden sütün gelmesini sağlar. Bebeğiniz memenizden ayrılırken bu basıncı yok etmek için bir parmağınızı bebeğinizin ağzına koyarak,basıncı azaltmalısınız.
Bebeğiniz ağzını genişçe açtığında,alt dudağını meme ucunuzun altına gelecek şekilde çabucak memenize yaklaştırmalısınız. Bebeğiniz ağzıyla yalnız meme ucunu değil,etrafındaki kahverengi alanı (areola) da kavramalı,alt dudağı dışa kıvrık olmalı ve çenesi memenize dayanmamalıdır.
Eğer bebeğinizi tam yatar pozisyonda emzirirseniz,gelen sütünüz burun arkasına kaçabilir. Hatta kulaklardan ve boğaza açılan kanalın ağzından,kulak yoluna geçerek enfeksiyona neden olabilir. Yenidoğan kulak iltihaplarının en sık rastlanan nedeni,hatalı pozisyonlarla emzirmedir,ayrıca yattığınız yerden bebeğinizi emzirmeniz hem sütünüzün gelmesi hem de olabilecek tehlikeli sonuçlar yönünden sakıncalıdır. Emzirirken yatakta da olsa,mümkün olduğu kadar dik oturmalısınız.
Dr. İlkay Değerli
