Havanın sıcaklığına,yapılan fiziksel aktiviteye ve ruhsal duruma bağlı olarak yaz aylarında herkes terleme sorunuyla karşı karşıya kalıyor. Aslında terleme tüm sağlıklı insanlarda olması gereken vücudun su,tuz ve ısı dengesini sağlayan fizyolojik bir olay. Bu fizyolojik olay bazı kişilerde abartılı bir ter salgılaması şeklinde kendini gösterir. Bu kişilerde terlemenin çevre ısısı veya aktivite artışı,duygusal uyarılar gibi etlkenlere olan cevabı normal vücut cevabından daha fazladır.
Ancak bazı kişiler var ki,onlar hiçbir aktivitede bulunmasalar bile aşırı derecede terliyorlar. Kontrolü olmayan bu durum ter bezlerinin aşırı çalışmasına bağlıdır. Bu bezler daha yoğun olarak koltuk altlarında,ellerde ve ayak tabanlarında bulunur. Dolysıyle terleme bu bölgelerde daha yoğundur
Neden terliyoruz?
Vücut ısısının kontrolünü sağlayan terleme,pek çok kişinin hem özel hem de sosyal yaşamını olumsuz yönde etkileyen önemli bir sorun haline gelebiliyor. Sinir sisteminin üst merkezlerinden gelen uyarıların etkisiyle,ter bezlerini çevreleyen sinirler “asetilkolin isimli bir hormon salgılar. Bu hormonun etkisiyle ter bezleri ter salgısı yapıyor. Toplumun yüzde 1’inde,özellikle stresli durumlarda bu sistem aşırı düzeyde çalışıyor. Duygusal uyarılar bazı kişilerde özellikle el,ayak ve koltuk altlarında ter salgılarını arttırıyor.
Botulınum A Toksini tedavisi
Bölgesel(eller,ayaklar,koltukaltları) aşırı terleme sorununu bölgeye uygulanan antiperspiran ilaçlar,iyontoforez tedavi ve cerrahi yöntemlerle tedavi etmek mümkün. Her birinin değişik derecede etkisi,yan etkisi ve uygulama yöntemi var. Ancak son yıllarda çok kullanılan bir metot etkinliği yüksek ve yan etkisi en az olan botulınum A toksini uygulaması. Estetik amaçlı kullanımı nedeniyle son zamanlarda adından çok bahsettiren botulınum toksini yaklaşık 20 yıldır kas spazmları ve benzeri durumlarda yüksek dozlarda kullanmakta olduğumuz bir ajan olup bu süre içinde emniyetini kanıtlamıştır.
Yan etkisi yok
Enjeksiyon yoluyla verilen toksin,uygulandığı yerde sinir uçlarında sinir iletisini geçici olarak bloke eder. Bu etkisini asetilkolin denilen hormonun salgılanmasını bir süre için durdurarak yapar. Ter bezlerini de asetilkolin hormonu üzerinden işlev yaptığı dikkate alınırsa aşırı terlemenin,botulınum toksini yoluyla durdurulması mümkün olur. İşte terleme tedavisi bu fizyolojik bilgiye dayanmaktadır. İlaç koltukaltı,eller veya ayaklara bölge uyuşturulduktan sonra yüzeysel enjekte edilir. 2 –5 gün içinde etkisini gösteren bu yöntem 5 –7 ay boyunca etkinliğini koruyor. İlacın ciddi bir yan etkisi görülmemiştir. Ancak,hamilelere kullanılması uygun değildir.
Prof. Dr. Cengiz Açıkel