Kanama olduğunda ilkyardım uygulaması anlamında ne yapmak gerekiyor?
Burnu sıkmak doğru mu? Yukarı baktırmak doğru mu? Aileler bu konuda en çok hangi hataları yapıyor?
- İlk yapılması gereken sakin olmaktır. Paniğe kapıldığınız takdirde birçok yapmanız gereken şey aklınıza gelmeyebilir.
- Baş hafif öne eğik ve iki parmakla iki burun kanadı bastırılır.
- Üç-dört dakika sonra burun lavaboda soğuk su kullanılarak hafif sümkürmeyle temizlenir.
- Burun içinde oluşan pıhtılar çıkartılır (Burun içinde kalan pıhtılar kanamayı devam ettirir).
- Tekrar buruna basarak tutulur ve kanama devam ediyorsa doktora başvurulur.
Çocuklarda Yoğun Kıvamlı Burun Kanamasına Dikkat
Çocuklarda görülen burun kanamaları anne babaları korkutup endişelendiriyor. Burun kanamalarının birçok nedeni bulunuyor. Burun kanamalarının gün içinde seyrek sayıda ama çok miktarda olması halinde mutlaka hekime başvurulması gerekir.
Çocuklarda burun kanamalarının nedenleri nelerdir?
- Buruna parmak sokulması ya da yabancı cisimler ile oluşan kanamalar.
- Üst solunum yolu enfeksiyonları (sinüzit,gribal enfeksiyonlar).
- Alerjik rinit,burun içi mukozasını tahriş ederek kanamaya yol açabilir.
- Hipertansiyon,çocuklarda nadiren görülebilir.
- Aşırı egzersiz sırasında kanama olabilir.
- Travma,düşme ve çarpma sonucu oluşan kanamalardır.
- Kan hastalıkları,trombosit azlığı,lösemi gibi kan hastalıkları,pıhtılaşma hormonu eksikliği.
- Burun damarlarındaki problemler,kitleler.
Günde kaç defa hangi yoğunlukta kanama varsa hekime başvurulmalı?
Herhangi bir enfeksiyon veya sebep yokken burun kanaması önemlidir. Enfeksiyonlarda tedavi gerekir. Sık ama az kanama varsa acil değildir ama az fakat yoğun kanama müdahale gerektirebilir.
Kanama olduğunda hangi testler isteniliyor?
Basit kılcal damar kanamaları için fazla test yapılmasına gerek yok en azından ilkinde gerek olmayabilir. Aşırı kanamalarda ise,kanama ve pıhtılaşma faktörleri,kan sayımı yeterli olur.
Kan testlerinin dışında teşhis için neler yapılıyor?
Burun içi muayenesi en iyi yöntemdir. Kan testleri dışında radyolojik tetkikler yardımcı olabilir. Özellikle travma hikayesi de varsa. Bazen ailenin veya hastanın hikayesinde kol ve bacaklarda morarmalar varsa sistemik bir hastalık araştırılır.
Kanamaya yönelik tedavide hangi seçenekler bulunuyor?
Öncelikle parmakla burunda basınç oluşturularak,iki kanattan kanama kontrol edilebilir. Kılcal damar kanamalarında koterizasyon (gümüş nitrat çubuğu ile yakma veya ileri safhalarda elektrokoter kullanmak) yeterli olur. Bazen kanama kontrolü için burun içi tamponlar kullanılabilir. Bu tamponlar artık can yakmayan ve içinden aynı zamanda nefes alınabilen yumuşak süngerimsi tamponlardır.
Tedavi ne kadar sürüyor?
Tedavi sebebe göre değişir. Yakma olayı bir kaç dakikada bitiyor. Tampon da fazla zaman gerektiren bir şey değil. Tamponlar 2-3 gün,ileri ve ciddi durumlarda 7 güne kadar tutulabilir. Bu vakalarda mutlaka antibiyotik ile desteklemek gerekir. Hastaya sümkürmekten ve buruna basınç uygulamaktan (hapşırık sırasında) kaçınması önerilir.
Dr. Naser Dadaşzade