Çünkü yıllık boy uzaması 5 santimin altında olan çocuklar kısa boylu kalıyor!
Aileler çocuklarının boyunun normalliğini nasıl kontrol edebilirler?
Bir çocuğun boyunun normal olup olmadığı ideal olarak yaş ve cinse göre boy standartlarını gösteren grafik üzerinde (persantil grafiği) işaretlenerek belirlenir. Bu nedenle her çocuğun büyüme grafiği,onu izleyen doktor veya ailesinde bulunmalı. Büyüme grafiğinde yaşa göre normalden sapma gösteren veya standartlara göre boyu kısa olan bir çocukta buna yol açabilecek altta yatan nedenler irdelenmeli. Ayrıca çocuğun pantolon ve etek boyu 2 yıl aynı kalmışsa veya ayakkabı numarası değişmemişse bu uyarıcı bir işaret olarak algılanmalı. Çocuk akranlarından kısa duruyorsa,sınıfındaki en kısa boylu veya en kısalardan biriyse yine büyüme geriliğinden şüphelenip zaman kaybetmeden doktora başvurulmalı.
Çocuğun boyunun yaşıtlarına göre uzun olması bir tehlike midir?
Çocuğun boyu normal seyrederken birdenbire hızlanması veya orta boylu bir anne babanın çocuğunun büyüme eğrisinde,ortalamanın çok üzerinde bir boy çizgisinde seyrediyor olması o çocukta bir ‘erken ergenlik’ habercisi olabilir. Böyle çocuklar başlangıçta uzun boylu gibi gözükse de sonradan ergenliğe erken girip büyümeleri çabuk durur ve kısa boylu kalırlar.
Kemik yaşı nasıl belirlenir?
Kemik yaşı sol el röntgeni çekilerek buradaki kemiklerin sayı,şekil ve olgunlaşma durumuna bakılarak ve yaşa göre belirlenmiş standartlarla karşılaştırılarak saptanır. Büyüme geriliği durumlarında genellikle kemik yaşı çocuğun gerçek yaşından geridir. Erken ergenlik durumlarında ise kemik yaşı çocuğun gerçek yaşından daha ileridir.
Çocuğu yaşıtlarından uzun olanlar ne zaman bir hekime başvurmalı?
Aileler ergenlik belirtileri yönünden dikkatli olmalı ve ergenlik bulguları normal yaştan önce başlarsa doktora başvurmalı.
Ergenlik belirtileri çocuklarda ne zaman ortaya çıkarsa bir tehlikeden bahsetmek mümkündür?
Ergenlik bulgularının kız çocuklarında 8 yaş,erkek çocuklarında ise 9 yaşından önce ortaya çıkması durumunda ‘erken ergenlikten’ söz edilebilir. Kızlarda meme gelişimi,erkeklerde ise testis büyümesi en önemli bulgulardır. Ayrıca genital bölgede ve koltukaltında kıllanma da bulunabilir.
Çocuklar yılda kaç santim uzar?
İlk yıl doğum kilosu üçe katlanır,boy yaklaşık 25 santim artar. İkinci yılda 10-12 santim,üçüncü yılda 7-8 santim,dördüncü yıldan itibaren yılda 56 santim uzarlar. Boy uzaması 5 santimin altına inerse patolojik bir problem olabileceği düşünülmelidir.
Prof. Dr. Abdullah Bereket