Derin silikon başlık kısmına sahip yeniden kullanılabilen bu alet vajinaya takılır ve sıkı bir şekilde servikse oturtulur. Servikal başlık emme gücüyle yerinde kalır ve çıkarmaya yardımcı olan bir tutma kısmı vardır. Servikal başlık sadece spermisid kullanıldığında hamileliği engelleme konusunda başarılı olur.
Öncelikle bu yöntemi kullanmak isteyen kadınların doktorlarından onay almalı ve bu yöntem için uygun olup olmadığını kesinleştirmeli ve sonrasında servikal başlığın düzgün şekilde yerleştirilmiş olması gerekir.
Neden Yapılır?
Spermisidle birlikte kullanıldığında servikal başlık hamileliği önler. Diğer faydaları ise:
- Doğurganlığa hızlı dönüş sağlayabilir.
- Doğumdan 6 hafta sonra emzirme sürecinde kullanılabilir.
- Seksten saatler önce takılıp 48 saate kadar yerinde kalabilir.
- Partnerle iş birliği gerektirmez.
- Meydana gelse dahi çok az yan etkiye sahiptir.
Bunlara rağmen servikal başlık herkese uygun değildir. Şu durumlarda doktorunuz servikal kap kullanmanıza sıcak bakmayabilir:
- Spermisid veya silikona karşı alerjiniz varsa
- HIV/AIDS hastalıklarına sahipseniz ya da yüksek risk taşıyorsanız
- Yüksek hamilelik riskiniz varsa, yani; 30 yaşının altındaysanız, hafta 3 veya 4 kere seks yapıyorsanız, daha önce vajinal bariyer metodlarında başarısız olmuş veya servikal başlığı muhtemelen düzenli bir şekilde kullanmayacaksanız
- Servikal başlığın yerleşmesini veya yerinde kalmasını engelleyebilecek vajinal ya da servikal anormalliklere sahipseniz
- Vajinal kanama veya vajinal, servikal ya da pelvik enfeksiyonunuz varsa
- Pelvik enflamatuar hastalık, toksik şok sendromu, serviks kanseri, 3. aşama rahim sarkması, rahim yolu enfeksiyonları, vajinal veya servikal doku yırtılmaları geçmişiniz varsa
- Yakın zamanda doğum, düşük veya kürtaj yaptırmışsanız
- Yakın zamanda serviks ameliyatı olmuşsanız doktorunuz bu cihazı kullanmanızı önermeyebilir.
Riskleri Nelerdir?
Servikal başlık cinsel yolla bulaşan hastalıklara (STIs) karşı koruma sağlamaz.
Daha önce hamile kalmamış veya vajinal yoldan doğum yapmamış her 100 kadından yaklaşık 16 tanesi düzenli servikal başlık kullanımının ilk yılında hamile kalmaktadır. Vajinal yoldan doğum yapmış her 100 kadından yaklaşık 32’si ise servikal başlık kullanımının ilk yılında hamile kalır. Aradaki fark, vajinal yoldan yapılan doğumlarda vajina ve serviksin esnemesinden, yani başlığın servikse tam yerleşmemesinden kaynaklanır.
Servikal başlığın düzensiz veya yanlış kullanımı hamilelik riskini artırır. Örneğin, şu durumlarda başlığı kullanarak hamile kalabilirsiniz:
- Seks esnasında başlık serviksten çıkarsa
- Spermisid kullanmazsanız
- Seksten sonra 6 saat içerisinde servikal başlığı çıkarırsanız
Servikal başlığa uygulanan spermisid vajina içerisindeki hücrelere zarar vererek şu durumlara yol açabilir:
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskinin artması
- İdrar kanalı veya vajinal enfeksiyon
- Vajinal tahriş
Şu durumlarda doktorunuza başvurun:
- Konuşma, hapşırma, öksürük veya gerilme sırasında başlığın kayıp yerinden çıkması
- Ani yüksek ateş, ishal, baş dönmesi, kusma, bayılma veya güneş yanığına benzeyen kızarıklık gibi toksik şok sendromu belirti veya semptomları görülüyorsa
- Başlığı çıkardıktan sonra regl dönemiyle alakası olmayan kan farkederseniz
- Başlık yerindeyken ya da çıkardıktan sonra rahatsız edici bir koku duyarsanız
- Siz veya partneriniz servikal başlık kullanımı sırasında ya da sonrasında acı hissederse
- Partnerinizin penisi üzerinde servikal başlık kullanımı sonrasında aşınmalar oluşursa.
Nasıl Hazırlanılır?
Servikal başlık farklı boyutlara sahiptir. Sağlık danışmanınız başlığın nasıl takılıp çıkarılması gerektiğini gösterir. Bizzat takmanıza yardım ederek bir pelvik muayene ile doğru pozisyonda olup olmadığını kontrol edebilir.
Servikal başlığı aşınma, delik veya solma ihtimallerine karşı düzenli kontrol edin ve her yıl yeni bir başlık edinin. Doğum sonrasında başlığın boyutunu tekrar ayarlamanız gerekebilir. Servikal başlığı daima spermisid ile birlikte kullanın. Özellikle regl döneminde olmak üzere herhangi bir vajinal kanama esnasında başlığı takmayın.
Servikal başlığın ilk defa kullanımından önce başlığı takma alıştırmaları yapın ve yerleştiği yeri kontrol edin. İlk kullanımınız sırasında prezervatif gibi bir destek yöntemi yöntemi kullanın.
Karşılaşabileceğiniz Durumlar
Servikal başlığı kullanmak için:
- Başlığı takmadan önce serviksin poziyonunu kontrol edin. Serviksi bulmak için parmağınızı vajinanın içine sokun, serviks burun ucuna değme hissi verir. Vücudunuzun pozisyonu ve ayın hangi zamanında olduğunuza bağlı olarak serviksin pozisyonu değişiklik gösterir.
- Spermisid uygulayın. Servikal başlığın kesesini bir çay kaşığının 1/4’ü oranında (1.25 mililitre) spermisid ile doldurun. Başlığın serviksi gören kenarına ince bir katman halinde spermisid yayın. Başlığın kenarı ve kubbesi arasına ise 1/2 çay kaşığı (2.5 mililitre) spermisid koyun.
- Servikal başlığı takın. Başlığı düzgün yerleştirebilmek için cinsel uyarılmadan önce takın. Çömelme gibi rahat bir pozisyona geçin. Vajinanın dudak kısmını bir elinizle ayırın. Diğer elinizle başlığın kese kısmı yukarı gelecek şekilde tutun ve başlığın çember kısmını baş parmak ve işaret parmağınız arasında sıkıştırın. Başlığın uzun kenarı ilk önce girecek şekilde başlığı yavaşça vajinaya yerleştirin. Vajinanın arka duvarına ilerleyecek şekilde başlığı olabildiğince içeri doğru ilerletin. Servikse konuşlandırmak için parmağınızı kullanın ve tamamen oturana kadar başlığı serviksin kenarlarına doğru bastırın.
- Daima seks öncesinde başlığın pozisyonunu kontrol edin. Çömelin, aşağı doğru eğilin ve serviksin tamamen kaplandığından emin olmak için parmağınızı vajinanın içine sokarak başlığın kubbe kısmına yukarı doğru bastırın. Eğer başlık tamamen serviksi kaplamıyorsa servikse doğru ittirin veya çıkarıp tekrardan takın.
- Başlığı nazik bir şekilde çıkarın. Seks sonrasında başlığı en az 6 saat olmak koşuluyla 2 güne kadar çıkarmayın. Başlığı çıkarırken çömelin, öne doğru eğilin ve başlığı döndürün. Kaslarınızı gevşetin ve mührü kırmak için başlığın kubbesine bastırın. Çıkarma şeridini yakalayın ve nazik bir şekilde çekin. Vajinanıza hasar vermemek için dikkatli davranın. Çıkardıktan sonra başlığı hafif sabun ve ılık suyla yıkayın ve kurumaya bırakın. Servikal başlığı kendi kutusunda muhafaza edin.
Sağlık Editörü
