Gençlerde görülen her ani kardiyak ölüm olayı kalp krizi midir? Bilinenin aksine her ani kardiyak ölüm kalp krizi değildir. Kalp krizi,ani kardiyak ölüm olgularının sadece sebeplerinden birisidir. Belki de en önemli sebebidir. Önce tanımlamayı doğru yapmak gerekiyor. Basında karşılaştığımız 30 yaşında gençlerde,hatta sporcularda müsabaka sırasında gerçekleşen ölüm olayları her zaman kalp krizi olarak nitelendirilmektedir. Bu tamamen yanlış bir tanımlama olup kavram karmaşası yaratmaktadır.
Kalp Krizi ile Ani Kardiyak Ölüm Arasında Ne Fark Vardır?
Kalp krizi dediğimiz olay kalp damarlarında akut olarak tıkanma ile birlikte kalp kasından kasılma işlevinin kayıp olmasıdır. Bu hastalarda kalp krizinin erken saatlerinde artmış ölüm riski,hastada ciddi ve yaşamı tehdit eden ritim bozuklukları gelişmesine bağlıdır. Ani kardiyak ölüm,tanım olarak hastada bilinen kalp hastalığı olsun olmasın şikayetlerin başlamasından itibaren ilk 2 saat içinde aniden ve beklenmedik şekilde gelişen ölümdür. Ani kardiyak ölümlerde,ölüme yol açan olay yaşamsal tehdit taşıyan ritim bozukluklarıdır (ventriküler taşikardi ve fibrillasyon,asistoli,elektromekanik disosiasyon).
Ani Kardiyak Sebepleri Nelerdir?
Ani kardiyak ölüm olaylarında (sudden cardiac arrest) sebepler hastanın yaşına göre değişkenlik gösterir. Örneğin 40 yaş üstü hastalarda görülen ani kardiyak ölümlerin en önemli sebebi kalp krizlerinin erken saatlerinde ortaya çıkan ciddi ritim bozukluklarıdır ( ventriküler taşikardi veya fibrillasyon gibi). 40 yaş altı kişilerde ise kalp krizleri sebepler arasında geriye düşer ve bu yaş grubunda en sık görülen nedenler ise genellikle doğuştan gelen kalp kasını,kalbin elektrik sistemini ve kalp damarlarını etkileyen genetik bozukluklardır. Bu bozukluklar sırasında da ölüme yol açan ana etken biraz önce bahsettiğimiz ciddi ritim bozukluklarıdır (ventriküler taşikardi ve fibrillasyon gibi). Sonuçta,ani kardiyak ölüme yol açan ana sebepler farklı da olsa ölüme yol açan bu hastalarda bu ritim bozukluklarının gelişmesidir. Bu ritim bozuklukları sırasında kalp hızı oldukça yükselir ve kalbin etkili bir şekilde vücudun ihtiyacı olan kanı pompalaması imkansız hale gelir. Bu ritim bozukluklarına hızlı bir şekilde müdahale edilmez ise hızlı bir şekilde kalp ve solunum durması ile birlikte ölüm olayı gerçekleşir.
Ani kardiyak ölüme yol açan ana nedenler yaşa göre değişmektedir.
Gençlerde (40 yaş altı hasta grubunda) sebepler;
1- Kalp kasını etkileyen hastalıklar
- Hipertrofik kardiyomiyopati
- Aritmojenik sağ ventrikül displazisi
- Dilate kardiyomiyopati
2- Kalbin elektrik sistemini etkileyen hastalıklar
- Kısa ve uzun QT Sendromları
- Brugada Sendromu
- Katekolaminerjik polimorfik ventriküler taşikardi
- İdiyopatik ventriküler fibrillasyon
3- Kalp damarlarını etkileyen hastalıkları
- Koroner damarların çıkış anomalileri
4- Büyük damarları etkileyen problemler
- Aort damarında yırtılma (diseskiyon)
Doç. Dr. Ahmet Akyol