Ne Amaçla Kullanılır?
Ertesi gün hapları, doğum kontrol hapının kullanılmadığı, bir hapın alınmadığı veya doğum kontrolünün işe yaramadığı durumlarda bir kadının hamile kalmasını engeller.
Ertesi gün hapları, konsepsiyon seksten hemen sonra oluşmadığı için hamileliği engelleyebilir. Bunun yerine, meydana gelmesi birkaç günü bulabilir. Seks ve konsepsiyon arasındaki süreçte spermler potansiyel olarak bir yumurtaya ulaşana kadar fallop tüplerinden geçer. Sonuç olarak, Korunmasız seksten kısa süre sonra acil kontrasepsiyon kullanıldığında hamileliği engellemek için geç kalınmış sayılmaz.
Ertesi gün hapları başlamış olan hamileliği sonlandırmaz. Menstrual döngüde nerede olduğunuza bağlı olarak ertesi gün hapları; ovülasyonu geciktirmek veya engellemek, döllenmeyi engellemek veya döllenmiş bir yumurtanın rahme yerleşmesini engellemek rollerinden bir veya birden fazlasını üstlenebilir. Buna karşın yakın zamanda belirlenen bulgular ertesi gün haplarının implantasyonu engellemediğini kanıtlamıştır.
Unutmayınız ki; ertesi gün hapı, aynı zamanda düşük hapı veya RU-486 olarak bilinen mifepriston (Mifeprex) ile aynı şey değildir. Mifeprex, döllenmiş ve rahim duvarına ulaşarak gelişmeye başlamış yumurtanın mevcut olduğu başlamış bir hamileliği sonlandırır.
Riskleri ve Yan Etkileri Nelerdir?
Korunmasız seks sonrası acil kontrasepsiyon hamileliği önlemede etkili bir seçenektir fakat diğer yöntemler kadar etkili değildir ve rutin kullanım için önerilmez. Ertesi gün hapları cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma sağlamaz.
Ertesi gün hapını düzgün bir şekilde kullanan ve bir kere korunmasız cinsel ilişkiye giren her 100 kadından yaklaşık 1-2 tanesi hamile kalmaktadır.
Ertesi gün hapları herkes için uygun değildir. Şu durumları doktorunuza bildirin:
- Ertesi gün haplarının herhangi bir bileşenine karşı alerjiniz varsa
- Barbitürat veya mayasıl otu gibi ertesi gün hapının etkililiğini azaltan haplar kullanıyorsanız
- Emziriyorsanız (bu süreçte ertesi gün haplarının kullanımı önerilmez)
- Ertesi gün hapı kullanmadan önce hamile olmadığınızdan emin olun. Gelişmekte olan bebekler üzerinde ertesi gün haplarının etkileri henüz bilinmemektedir.
Ertesi gün haplarının yan etkileri tipik olarak sadece birkaç gün sürer ve şunları içerir:
- Mide bulantısı veya kusma
- Baş dönmesi
- Yorgunluk
- Baş ağrısı
- Göğüslerde hassasiyet
- Regl dönemleri arasında kanama veya yoğun regl kanaması
- Alt karın bölgesinde ağrı veya kramp
- İshal
Nasıl Hazırlanılır?
Maksimum etkilik için acil kontrasepsiyon, korunmasız seksten sonra 120 saat içerisinde mümkün olduğunca erken başlatılmalıdır. Regl döneminin herhangi bir zamanında acil kontraseptif ilaçlarını alabilirsiniz.
Ertesi gün hapı çoğu eczanede reçetesiz olarak satılmaktadır. 18 yaş veya altında iseniz, ertesi gün hapını kullanmak için doktorunuzdan reçete almanız gerekir. Bazı sağlık uzmanları, her ihtimale karşı reçeteye daha erken bir tarihte acil kontrasepsiyon ilacı yazabilirler. Kullandığınız diğer ilaçları doktorunuza bildirmeyi unutmayınız.
Karşılaşabileceğiniz Durumlar
Ertesi gün hapını kullanmak için:
- Ella ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrası en etkin sürecini ilk 24 saat içerisinde kullanıldığında göstermektedir ve en geç 120 saat içinde kullanılması önerilmektedir.
- Eğer ertesi gün hapını aldıktan sonra iki saat içinde kusarsanız aynı dozda devam edip etmeme konusunda doktorunuzla görüşün.
- Başka bir doğum kontrol yöntemine başlayana kadar cinsel ilişkiye girmeyin. Eğer ertesi gün hapı hamilelikten uzun süreli korunma sağlamaz. Hapı kullandıktan gün veya haftalar sonra korunmasız seks yaparsanız hamile kalma olasılığınız çok yüksektir. Doğum kontrol yöntemi kullandığınızdan veya devam ettiğinizden emin olun.
Ertesi gün hapı kullanımı regli 1 haftaya kadar geciktirebilir. Regliniz 1 haftadan daha fazla gecikirse hamilelik testi yapın.
Ertesi gün hapını kullandıktan sonra 1 haftadan fazla süren kanama, spotting veya 3-5 hafta süresince şiddetli karnın alt kısmında ağrı gözlenirse doktorunuza başvurun. Bu durumlar düşük veya ektopik hamilelik (döllenmiş yumurtanın genellikle fallop tüpü olmak üzere rahim dışına yerleşmesi) belirti veya semptomları olabilir.
Sağlık Editörü