Gerçekte gençlerde ve sporcularda görülen ani kardiyak ölüm oranları,toplumun genelinden farklı değildir ve görülme sıklığında artış izlenmemektedir. Sadece farkındalığın artması bir artış olduğunu düşündürmektedir. Ayrıca sporcularda gelişen ani ölüm olayları oldukça kalabalık bir kitle önünde geliştiği için oldukça dramatik olmakta ve dikkati çekmektedir. Gerçekte profesyonel sporcularda ani kardiyak ölüm olay oranları topluma göre farklılık göstermemektedir. Fakat son yıllarda,özellikle beslenme alışkanlıklarının değişmesi,bazı çevresel faktörler nedeni ile kalp damar hastalıklarının ortaya çıkma yaşlarında azalma izlenmektedir.
Risk altındaki kişiler nasıl belirlenir?
Bahsettiğimiz sebeplerde,maalesef ani kardiyak ölüm hastanın ilk kez doktora başvurmasına yol açan sebep olmaktadır. Önemli bir grup hastada bu nedenler ani ölüm öncesi şikayete yol açmamaktadır. Bazı hastalarda ise rutin kontroller sırasında bu hastalıklara ait klinik ve laboratuar bulgularının saptanması ile tanı konmaktadır. Özellikle kalbin elektrik sistemini ilgilendiren doğuştan gelen genetik hastalıklarda ise,zaman zaman elektrokardiyografik anormallikler ortadan kalkabilmekte ve tanı koymayı güçleştirmektedir. Ayrıca bu hastalıklarda ani kardiyak ölüm olasılıkları olmayanlara göre daha yüksek olmasına rağmen bütün hastalarda da ani ölüm gelişmemektedir. Yani bu hastaların önemli bir kısmında ani ölüm açısından yüksek risk altında değildirler. Yüksek risk gruplarının belirlenmesi de tedavi stratejisi için önemlidir.
Ancak aile de bu tür hastalık öyküsü olması,ani ölüm olaylarının varlığı,özellikle egzersiz ile ortaya çıkan göğüs ağrısı,çarpıntı ve bayılma gibi yakınmalarda muhakkak detaylı inceleme gerekmektedir. Ayrıca profesyonel düzeydeki sporcularda sezon öncesi yapılan detaylı incelemeler bu hastalıkların tanısının konmasına yardımcı olabilir. Ancak yine de bazı hastalıklarda tanının konmasını güçleştiren bazı faktörler vardır. Her zaman tanıyı net olarak koymak mümkün olmayabilir.
Doç. Dr. Ahmet Akyol