Göz alerjileri genellikle kalıtsaldır ve diğer alerjik rahatsızlıklara bağlı olarak gelişirler.
Alerjik reaksiyon geliştiğinde, gözleriniz aslında oldukça masum zararsız olan ama yabancı olarak algılanan madde ya da maddelere karşı aşırı tepki gösterebilir. Bu tür maddeler (ev tozu, polen tüy, halı benzeri sentetik materyaller, küfler ve bazı ilaçlar vs.) alerjik olan bünyelerde aşırı tepki gösterilmesine ve gözlerde çok fazla gözyaşı ve yapışkan salgı üretilmesine neden olabilir (yaşarma,sulanma,çapaklanma).
Alerjiler konjonktivit (göz yangısı) ve astım gibi başka sorunları da tetikleyebilir. Burun ve göz alerjilerinin birleşimi rinokonjunktivit denilen hastalığın oluşmasına neden olur.
Dünya nüfusunun yüzde 20-35’ini etkileyen alerjik hastalıklar, Türkiye’de yüzde 20’ye ulaşan sıklıkta görülmektedir. Ve bu alerjik belirtileri yüzde 70’i gözlerde ortaya çıkmaktadır.
Gözlerde Alerji Belirtileri Nelerdir?
En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Kaşıntı, kızarıklık ve şişmiş gözler,
- Burun akması,
- Hapşırık ve öksürük,
- Burun, ağız ve boğazda kuruluk ve kaşıntı hiss.
Alerji Niçin Ortaya Çıkar?
Gözlerimiz ve solunum yollarımız ile temas eden alerjenler (vücut tarafından yabancı algılanan maddeler) çoğunlukla havada bulunur. Polenler, küfler, toz, tüy gibi materyaller havadan gelen alerjenler olarak sayılabilir. Böylelikle vücudumuza hava yolu ile kolaylıkla giriş yapabilirler, baştada belirttiğimiz gibi aslında zararlı olmayan bu maddeler yabancı olarak algılanarak bir tepki ile karşılaşırlar böylelikle alerjik reaksiyon dediğimiz tablo ile karşı karşıya kalırız. Alerjik reaksiyon hiçte masum olmayan ve kontrol altına alınamazsa ölümcül tablolarla sonuçlanabilen bir rahatsızlıktır.
Bazı yiyecekler ya da böcek sokmaları ve ısırmaları gibi diğer alerji nedenleri havadan gelen alerjenler gibi gözleri doğrudan etkilemezler. Bazı kozmetikler ve antibiyotikli olan göz damlaları gibi ilaçlara karşı da göz alerjileri ortaya çıkabilir.
Göz Alerjisi Tedavisi
Prensip olarak en yaygın tedavi; alerjinin kesin ve kalıcı bir tedavisi olmadığından alerjiye neden olan maddelerden kaçınmaktır. Örneğin; yaşam alanlarımızda aşırı toz oluşumunu engellemek; tüylü hayvan, halı, oyuncak gibi materyalleri çevremizden uzaklaştırmak; polen mevsiminde daha çok kapalı mekanlarda kalmak ve mümkünse filtreli sistemlerle hava temizleyici cihazlar kullanmak;gözleri saran güneş gözlükleri takmak; araç kullanırken camları kapalı tutarak; filtreli klima sistemlerini çalıştırmak gibi basit yöntemler arasında sayılabilir.
Eğer gözlerdeki alerjiye neyin neden olduğunu bilmiyorsak ya da onlardan uzak durma şansımız yok ise ilaç tedavisine başvurmak gerekmektedir;bunun için ise öncelikle mutlaka bir göz hastalıkları uzmanına başvurmalı ve tavsiyelere göre hareket etmelidir. Bununla ilgili olarak doktorunuzun tavsiye edeceği göz damlaları ve çeşitli diğer ilaçlar rahatlamanızı sağlayacaktır.
Genel alerji tedavileri (aşı vs.) faydalı olabilir. Bu tedavide alerji uzmanı olan doktorunuz size küçük miktarlarda alerjen enjekte ederek bağışıklık sisteminizi kademeli olarak güçlendirmeyi amaçlar.
Kendinizi Test Edin
Eğer sizde göz alerjisi olabileceğini düşünüyorsanız lütfen bu testi uygulayın. Gözünüzde bir sorun olduğunu düşünüyorsanız mutlaka doktorunuza başvurun.
- Aile bireylerinizde alerji var mı?
- Gözlerinizde özellikle de polen mevsimi olan ilkbaharda sık kaşıntı oluyor mu?
- Daha önce konjonktivit teşhisi aldınız mı?
- Tüylü hayvanlara karşı alerjiniz var mı?
- Hapşırma,öksürme ya da burun tıkanıklığınızı kontrol altına almak için sık sık ilaç almaya ihtiyaç duyuyor musunuz?
- Polen mevsiminde gözlerinizde kızarıklık ya da kaşıntı oluyor mu?
- Çeşitli kozmetiklerin kullanımında gözleriniz kaşınıyor ya da sulanıyor mu?
Eğer bu soruların çoğuna evet diyorsanız, göz alerjiniz olabilir. Danışmak için göz doktorunuzu mutlaka arayın ve bir randevu alın. Reçetesiz ilaçları eczanelerden gelişigüzel alarak kesinlikle kullanmayın;öncelikle oluşabilecek yan etkileri hakkında doktorunuza mutlaka danışın. Genel alerji tedavileri (aşı vs.) faydalı olabilir. Bu tedavide alerji uzmanı olan doktorunuz size küçük miktarlarda alerjen enjekte ederek bağışıklık sisteminizi kademeli olarak güçlendirmeyi amaçlar.
Göz Alerjileri ve Kontak Lensler
Kontakt lens kullanıyorsanız,alerji mevsiminde lenslerinizin gözlerinize rahatsızlık vermesi (sulanma,batma,yanma ve kızarıklık vs.) olasıdır. Havadan gelen alerjen maddeler doğrudan kontakt lenslerinize yapışarak sizi rahatsız edebilir. Alerjenler doğal gözyaşı ve yapışkan göz salgısı üretiminizi de arttırabilir,böylece yapışkan göz salgısı kontakt lenslerinizin üzerinde birikerek rahatsızlık verebilir.
Belirtilerinizi hafifletebilecek ve kontak lenslerinizin temiz kalmasını sağlayacak göz damlalarını kullanmanız tabi ki yine doktorunuzun tavsiyesi ile uygun olacaktır;zira bazı damlalar lenslerin rengine ya da yapısına zarar verebilir. Bir diğer seçenek de günlük kullan-at tabir edilen lenslerdir. Çünkü bu lenslerde, alerji ile ilişkili rahatsızlıklara sebep olan ve zamanla meydana gelen rahatsızlık verici birikintiler oluşmaz.
Op. Dr. Murat Moray
