Gebelikte Seyahat
Kadınların çoğu basit püf noktalarına dikkat ettikleri takdirde doğum tarihine kadar güvenle seyahat edebilirler. Çoğu gebe kadın için seyahatin en iyi olduğu zaman,gebeliğin orta dönemleridir. Bu dönemde vücudunuz bebeğe daha iyi adapte olmuştur ve daha fazla enerjiye sahipsinizdir. Sabah yorgunluğu daha az görülür,komplikasyonlar daha azdır. En iyi rehber kendinizi nasıl hissettiğinizdir. Seyahat tercihini yaparken gideceğiniz yere ne kadar sürede ulaşacağınızı hesap etmelisiniz. En hızlı olanı en idealidir. Hangi tür seyahati seçerseniz seçin,aşağıdaki kural ve önerileri göz önünde bulundurursanız daha rahat yolculuk yapabilirsiniz.
Yolculuk sırasında;
- Her iki saatte bir hafif yürüyüş yapın. Bacaklarınızdaki şişmeler azalacak ve kendinizi daha rahat hissedeceksiniz.
- Bağsız olan geniş,rahat elbise ve ayakkabılar giyiniz.
- Kraker,meyve suyu yada diğer hafif gıdalardan alarak,mide bulantısını önleyebilirsiniz.
- Evinizden uzakta iken yemeklerinizi düzenli yiyin. Yemekleri besleyici ve dengeli olduklarından emin olun. Böylece daha fazla enerji toplayacak,kendinizi daha rahat hissedeceksiniz. Lifli gıdalar alarak seyahatte sorun olabilecek kabızlığın önüne geçebilirsiniz.
- Bol sıvı alınız.
- Seyahat uykunuzu bozabilir. Bu durumda doktorunuzla görüşmeden önce herhangi bir ilaç almamalısınız.
- Daha fazla uyumaya ve istirahat etmeye çalışınız. Böylece yorgunluk ve huzursuzluk hissetmeyeceksiniz.
- Evden uzakta iseniz,gebeliğin seyri ve bazı tetkik sonuçlarını içeren bir sağlık raporunun kopyasını yanınızda taşıyınız.
- Birkaç haftadan daha uzun süre tatil düşünüyorsanız doktorunuzda acil durumlar için başvuracağınız yer veya doktor ismi önermesini isteyiniz.
Yabancı ülkelere seyahat:
Eğer yurtdışı gezisi planlıyorsanız,planlarınızı doktorunuzla tartışınız. Yurtdışı gezisinin sizin için güvenli olup olmadığına karar vermenizde yardımcı olacaktır. Seyahatte ne gibi adımlar atmanız gerektiği konusunda size bilgi verecektir.
Kirli gıda ve su:
Bir ülkeye seyahat sırasında ülkenizde olmayan birçok sorunla karşılaşabilirsiniz. Ülkenin yerlileri yiyecek ve içeceklerdeki mikroorganizmalara alışmış olabilir. Aynı mikroorganizmalar turistleri hasta edebilir. Bu durum bir şehre ya da kırsal bölgeye ziyaret sırasında da geçerlidir. Gebe olmayan biri için turist ishali,fazla rahatsızlık verici olmadığı halde,gebe bir kadın için çok önemli olabilir.
- Saf olarak şişelenmiş su,yumuşak içecekler ya da sıcak çay içiniz.
- İçeceklerinizde buz bulundurmayın.
- Saf olmayan suyla yıkanmış bardakları kullanmayınız.
- Şişe ya da kağıt bardakla içeceklerinizi tüketiniz.
- Çiğ ya da az pişmiş etten uzak durunuz. Bu gibi etler özellikle koyun eti düşüklere neden olan,toksoplazma denilen bir organizma ile kontamine olmuş olabilir.
- Soyulmadan ya da pişirilmeden taze sebze ve meyveleri yemeyiniz.
- İçtiğiniz sütün pastörize olduğundan emin olunuz.
- Eğer ishalseniz bolca sıvı içiniz ve doktora danışmadan ilaç almayınız. Doktor gebelik için güvenli bir tedavi düzenleyecektir.
Malarya (Sıtma):
Sıcak bölgelerde gözlenen ve sivrisinek ısırması ile ortaya çıkan bir enfeksiyondur. Gribe benzer belirtiler ve kansızlık görülür. Düşük,ölü doğum,düşük doğum ağırlıklı çocuk gibi problemlere sebep olur. Sıtmanın görüleceği alanlara ziyaretlerde uzun kollu elbiseler giymeli yada sivrisinekleri vücuttan uzak tutan kremler kullanılmalıdır. Sıtmaya karşı tam korumayı sağlayan bir ilaç yoktur. Klorokin adı verilen ilaç bu bölgelere seyahatten birkaç hafta önce kullanılmaya başlanır,seyahat sırasında da kullanılmaya devam edilir. Klorokine dirençli sivrisineklerin olduğu bölgelere gebeler için seyahat yasaklanmalıdır.
Aşılar:
Bazı ülkeler,turistlerin ülkelerine seyahatleri sırasında bazı hastalıklar için aşı zorunluluğu koymuşlardır. Dolayısıyla gideceğiniz ülkede hangi aşıların gerekli olduğunu öğreniniz ve doktorunuza danışınız.
Karayolu ile seyahat:
Gebe olmasanız bile 10 saatin üzerinde araba kullanmanız yeterince yorucudur. Günde 5-6 saatten fazla araba kullanmamanız en iyisidir. Emniyet kemerinizi sürekli takınız. Bazı anneler ani duruşlarda emniyet kemerinin bebeğe zarar vereceği yolunda endişe etmektedirler. Anne çok ciddi bir yaralanma geçirmediği takdirde bebek zarar görmeyecektir. Hava yastıkları emniyet kemerinin yerini alamaz. Hava yastığı olsa dahi emniyet kemerini takınız. Bir kaza geçirirseniz hem kendiniz hem de bebeğiniz için bir doktor muayenesinden geçiniz.
Emniyet kemerinin takılması:
Korunmanın en iyi yolu,hastaneye doğum için giderken de dâhil olmak üzere taksi ile her seyahat edişinizde omuz ve kucaktan geçecek şekilde emniyet kemerinizi takmanızdır. Bazı taksilerin arka koltuklarında kucak kemerleri bulunur. Kucak kemerleri kalçalarınıza yakın olacak şekilde mümkün olduğu kadar karın bölgesinin alt tarafına yerleştiriniz. Emniyet kemerini asla karın bölgesinin üst tarafından geçirmeyiniz. Çünkü kaza anında büyük yaralanmalara neden olabilir.Emniyet kemerinin üst bölümünü iki göğsünüzün arasından geçiriniz. Alt ve üst bölümlerini mümkün olduğunca rahat bir şekilde geçiriniz. Karnın üstünden ve bolca takılan emniyet kemerleri,karın bölgesine zarar verebileceği gibi,kaburga kırıklarına yol açabilir.
Hava yolu ile seyahat:
Gebelikte uçuş yapmak genelde güvenlidir. Gebe bayanlara,gebeliğin 36.haftasına kadar uçuş izni verilmektedir. Bazı havayolları 32. haftaya kadar uçuş izni vermektedir. Bu yüzden gebeliğin son aylarında uçuşlarınızda seyahat edeceğiniz hava yolları ile bu konuyu mutlaka konuşunuz .Ticari uçaklar,kabin basınçları ayarlanmaktadır. Özel uçaklarda bu ayarlama olmayabilir. Gebelerin kabin basıncı ayarlanamayan uçaklarla 7000-9000 fitten(2300-3000m) daha fazla yükselmemeleri önerilmektedir.
Rahat bir uçuş için:
- Genellikle kara yolculuğuna benzer önlemler alınmalıdır. Uzak uçuşlarda saat başı veya 2 saat arayla mümkünse uçak içinde ayağa kalkıp gezerek dolaşım sorunlarınızı(ekonomik sınıf uçuş hastalığı) azaltılabilirsiniz.
- Koridor kısmında bir koltuk bulmaya çalışınız. Böylece yürüyüş yapabilir ve tuvalete kolayca ulaşabilirsiniz.
- Kabin ısısı uçuş sırasında değişebilir. İnce giysilerden birkaç takım alarak,giyiminizi kabin ısısına göre ayarlayabilirsiniz. Giysileriniz yeterli olmazsa hostesten battaniye isteyebilirsiniz. Yastıklar koltuğunuzu daha rahat hale getirebilirsiniz.
- Hava(uçuş) hastalığından daha az etkilenmek için hafif yemelisiniz. Uçuşunuz ilerleyen saatlerinde özel öğünler isteyebilirsiniz. Kabindeki hava kuru olduğu için bolca su içmelisiniz.
- Uzun süreli uçuşlardan sonra iyice istirahat etmelisiniz.
Deniz yolu ile seyahat:
Gemi ile seyahat çok dinlendiricidir. Buna karşı mide sorunları yaşayabilirsiniz. Daha önceden gemiye hiç binmediyseniz,bunu gebelikte denemeniz iyi bir zamanlama değildir. Doktorunuza deniz hastalığı için ne gibi ilaçların alınması gerektiğini gemiyle açık denizde iken sağlık bakımı açısından neler yapılabileceğini danışınız.
Prof. Dr. Bülent Tıraş