Kanser neden önemli bir hastalıktır?
Dünya genelinde ölümlerin yaklaşık %15’i kanser nedeni ile meydana gelmekte ve bu oran nüfus yaşlandıkça artmaktadır.
Kanser ülkemiz için de önemli bir hastalık mıdır?
Ulusal Kanser Danışma Kurulu yayınlarına göre ülkemizdeki;
Her 100.000 erkekten:
- 38’i solunum yolu kanserlerine,
- 10’u mide kanserine,
- 7.5’u kalın bağırsak kanserine
Her 100.000 kadından:
- 20’si meme kanserine,
- 7.5’i kalın bağırsak kanserine,
- 7.5’i hematolojik kanserlere yakalanmaktadır.
Bu verilerin yanı sıra ülkemizde her yıl 100.000 erkekten 137’si ve 100.000 kadından 92’si hayatını deri dışı kanserlerden kaybetmektedir.
3. Kanser bulaşıcı bir hastalık mıdır?
Kanser insanlarda bulaşıcı bir hastalık olmamakla birlikte Hepatit B,Hepatit C ve İnsan Papilloma Virüsü (HPV) gibi bulaşıcı hastalık etkenlerinin yol açtığı kronik infeksiyonlar sonucu ortaya çıkabilmektedir.
4. Kronik infeksiyonlar dışında kansere yol açan nedenler nelerdir?
Pek çok fiziksel ajanın kansere yol açtığı bildirilmiştir;ancak bunlardan en önemlileri günlük yaşantımızda sıklıkla karşılaştığımız güneş ışığındaki ultraviole ışını,görüntüleme yöntemleri için kullanılan X ve gamma ışınlarıdır.
Çernobil kazasından sonra gündemi uzunca süre meşgul eden ve Japonya’daki tsunami felaketinden sonra tekrar gündeme gelen nükleer kazalarda ise gamma ışınlarına ek olarak ortaya çıkan alfa ve beta gibi parçacık radyasyonları da önemli fiziksel etkenler arasında sayılmalıdır.
Bazı mantarların artık ürünleri olarak küflü gıdalarla alınabilen aflatoksin gibi toksinler ve sigarada bulunan 4000’in üzerindeki kimyasal maddeden en az 69’unun kansere yol açtığı bildirilmiştir. Bunların arasında nitrozamin ve aromatik hidrokarbon türevleri kansere yol açan kimyasalların başında sayılabilir.
Solunum ya da sindirim sistemi yolu ile alınabilen kimyasalların yanı sıra günlük yaşamımızda karşılaştığımız plastik ambalaj malzemeleri gibi pek çok madde kansere yol açan kimyasallar içermektedir.
Doç. Dr. Mustafa cengiz Yakıcıer