Kolonoskopiyi kimler yaptırmalı?
Özelliklede çevre kirliliğinden ileri derecede etkilenen sanayi şehirlerinde mümkünse her 40 yaşını aşmış kişi herhangi şikayet ortaya çıkmasını beklemeden yaptırmalı.
Ama yakın akrabada erken yaşta kalın barsak kanseri görüldüyse kişi daha büyük risk altındadır. Bu nedenle tarama yaşı bu kişilerde daha erken yaşlara çekilmelidir.
Hatta bazı genetik aktarım gösteren tümörlerin taramasına ise 12 yaşından itibaren başlayabiliyoruz.
Tümöre sebep olan faktörler nelerdir?
Tümöre sebep olan faktörler arasında birçok sebep vardır. Ancak bugün sanayinin yaptığı kirlenme,kötü beslenme ve stres insanın korunma sistemini etkileyen negatif etkenlerdir.
Kalın barsak kanseri tümörlerinden korunmak için neler yapılmalı?
İlk olarak kanserojen taşıyan şeylerden uzak durmak gereklidir. Kalın barsak tümörlerinde beslenme şekli çok önemlidir. Özelikle fast food,yağlı yeme düzeni kanser yapan zararlı maddelerin barsak duvarıyla münasebetinin daha uzun olmasına neden olur. Bol sebze yenilmesi,lifli gıdalar ve su alınması gerekir ki dışkı barsak duvarından hızlı geçsin. Kızartma abartılmamalıdır. Etinizi yakmadan yemelisiniz. Bu söylediklerim kalın barsak tümörleri için geçerlidir. Sigara birçok kanser türü için zararlıdır bunu da unutmamak gerekir. Hava kirliliği her taşın altından çıkan sebeplerden biridir.
Kanserde erken tanının konulması için ne tavsiye edersiniz?
Tümörünüz erken yakalandıysa şansınız var demektir ve ileride hafızanızda sadece kötü bir anı olarak kalabilir.
"Tümörden korkma geç kalkmaktan kork"denir ve bu çok doğrudur. Mutlaka tümörlerin ortaya çıkmasını beklemeden belirli kontrolleri yaptırmak son derece önemlidir. Bir akciğer filmi,bir dışkıda gizli kanı,mammografi,prostat için hormon tetkiklerini yaptırarak erken teşhis şansını yakalamak lazım.
"Hepimizin genleri iki kopyadır;tam yarısını annemizden tam yarısını da babamızdan alıyoruz.
Yan yarıya olduğu için siz de kendi çocuğunuza verirken yan yarıya veriyorsunuz. Sizde bozuk gen varsa kendi çocuğunuza verme oranınız yüzde 50,yani ailede böyle bir kümelenme varsa çocukların hiçbirinde olmayabilir ya da hepsinde olabilir. Kalın barsak tümörlerinin çoğu ortadan kaldırılabilir. Fakat kanserleşmeden önce bulmanız ve çıkarmanız gerekir.
Prof. Dr. Ahmet Alponat