İnfertilite (kısırlık),çiftlerin bir yıl boyunca düzenli ilişkiye girmelerine rağmen,gebeliğin oluşmaması olarak tanımlanıyor. Yapılan çalışmalar,düzenli ilişki ile bir ayda gebe kalma ihtimalinin ortalama yüzde 20 oranında olduğunu gösteriyor. Tüm çabalara rağmen gebelik gerçekleşmediğinde ise doğurganlıkla ilgili bir sorun olduğu anlaşılıyor.
YUMURTALIK SORUNLARI
Kısırlığa neden olan sorunların yüzde 40’ı kadına,yüzde 40’ı da erkeğe ait oluyor. Kalan yüzde 20’lik kısmına ise hiçbir tanı konulamıyor. Bu durumda,kadının tüpleri ve yumurtlaması ile erkeğin sperm rezervinin kontrol edildiği üç temel test yapılıyor. Her şeyin normal çıkmasına rağmen,gebeliğin gerçekleşemediği durumlar “Açıklanamayan infertilite”olarak adlandırılıyor. Her ay,kadınların bir yumurtalığında bir yumurta büyüyor,çatlıyor ve daha sonra da atılıyor. O yumurta atıldıktan sonra,ömrü ortalama 24 saat oluyor. Dolayısıyla kadınlarda varolan bu hormonal ritim bozulursa,o ay kadının yumurtalıklarında yumurta olmasına rağmen yumurtlama olayı gerçekleşmiyor. Eğer bir kadının düzenli adetleri varsa,yumurtlaması yüzde 96 oranında gerçekleşiyor. Ama 35 günden uzun ya da 25 günün altında periyotlarda adetler görüyorsa,yumurtlama problemi olduğu düşünülüyor. Bu hastalara çok basit tedavilerle yardım edilebiliyor. İlaç tedavileriyle yumurtlama sağlanabiliyor,hastanın hamilelik ihtimali artırılabiliyor.
ENDOMETRİOZİS
Tüple ilgili nedenlerden biri de,endometriozis (çikolata kisti) oluyor. Kadınların regl kanaması,karnın içerisine geçtiğinde (her 10 kadından 2’sinde kan içeriye doğru gidiyor) belli noktalara yerleşebiliyor. Her ay hormonların etkisiyle nasıl rahmin iç tabakası kalınlaşıyorsa,kanamanın içeri yönelmesiyle oradaki dokular da kalınlaşıyor ve endometriozis oluşuyor. Eğer endometriozis yumurtalığa yerleşirse,yumurtalığı içe doğru çökertiyor ve her ay kanamayla orada kistik bir oluşum meydana getiriyor. Buna da çikolata kisti deniyor. Bu tip hastalıklar,100 kadından 5-6’sında görülüyor. Eğer bir kadının adetleri ağrılı geçiyorsa,ilişki sırasında acı hissediyorsa ve hamile kalamıyorsa o kişi yüzde 90 ihtimalle endometriozis hastası oluyor.
MİYOMLAR
Miyomlar yerleştiği yere göre bazen kısırlığa neden olabiliyor. Rahim dışına doğru büyümüş miyomlar doğurganlığı çok fazla etkilemiyor,fakat içe doğru büyümüş miyomlar kısırlık nedeni olabiliyor. Miyomlar ultrasonla teşhis edilebiliyor. Kist ya da miyom varsa,bunlar cerrahiyle alınıyor. Altı ay beklenildikten sonra gebelik oluşmazsa,yardımcı üreme teknikleri denenmeye başlanıyor.
CİNSEL YOLLA BULAŞAN HASTALIKLAR
Cinsel yolla bulaşan gonokok ve klamidya adlı iki mikroorganizma kısırlığa yol açıyor. Bu mikroorganizmaların en belirgin özelliği,akıntı ve kasık ağrısı oluyor. Böyle bir durumda mutlaka doktora başvurulması gerekiyor.
Prof. Dr. Tayfun Bağış
