Meyve Suları Gerçekten Sağlıklı mı?
Kim güzel görünümlü,canlı renklere sahip,serinletici bir meyve suyuna karşı çıkabilir ki? İlk bakışta meyve suyu tatlı tadı ve sağlıklı olduğu düşüncesi ile bizi cezp edebilir. Fakat sağlık açısından düşünüldüğünde her şey bu kadar basit değildir. Meyve suyu meyvenin doğal olarak dokularında bulunan sıvıdır. Yüksek oranda adını aldığı meyvenin içerdiği vitaminlere sahiptir,aynı zamanda da şekerli bir sıvı kadar olmasa bile yüksek oranda şeker içerir. Günümüzde meyve suyu çeşitleri çoğalmakla birlikte içerikleri de büyük oranlarda değişiklik göstermektedir Uluslararası standartlara ve Türk Gıda Kodeksi’ne göre meyve suyu ve benzeri içecekler,içerdikleri meyve oranına göre üç gruba ayrılmaktadır. Bunlar,meyve suyu,meyve nektarı ve meyveli içeceklerdir. Meyve suyu %100 meyve içermeli ve içeriğinde koruyucu katkı maddesi bulunmamalıdır. İçeriğinde %25-50 oranında gerçek meyve içeren içeceklere meyve nektarı denilmektedir. İçerdiği meyve oranı %10 olanlar ise meyveli içecek ibaresi ile satılmaktadır. Meyve içeriği %10’un altında olan meyve aroması,renk ve koku verici katkı maddeleri ile hazırlanmış içecek ve tozları tercih etmek sağlık açısından zararlıdır.
Sebze suları ise diyet içeriği açısından güçlü bir bitkisel destek sağlar. Örneğin domates suyundan gelen likopen prostat kanseri riskini azaltmak için önemlidir. Pancar suyu kan basıncını düşürür. Asıl önemlisi sebze suları meyve sularına göre daha az şeker ve kalori içermektedir
Meyve kokteyllerinin ana malzemeleri genellikle yoğun şeker içerikli yüksek fruktozlu mısır şurubu ve sudur. Bu içecekler alkolsüzdür fakat besin değeri en düşük ve en yüksek oranda şeker içerenlerdir. Araştırmalar özellikle yüksek şeker içerikli meyve suları nedeni ile çocuklarda obezite riskinin arttığını göstermiştir. Meyve sularının yüksek vitamin ve antioksidan içerdiğini kimse inkar edemez ancak meyve suyu elde etmek amacı ile meyveler kullanılırken meyve miktarı çoğaldığından içerdiği şeker miktarı da artmaktadır. Örneğin bir bardak elma suyu neredeyse bir gofret kadar fazla şeker içerir. Eğer her gün bir bardak da olsa meyve suyu tüketmeliyim diyorsanız bunu olabildiğince en besleyici değere sahip olanlardan yapmak gerekir. Buna ilk örnek nar suyu olur. Nar suyu da yüksek oranda şeker ve kalori içerir fakat antioksidan özelliği de fazladır. İçerdiği antioksidanlar beyin fonksiyonlarının korunması ve kanser oluşumunu önlemeye yardımcıdır. Yapılan bir çalışmada günlük 220 ml içilen nar suyunun prostat kanserini tekrarlamasını önlediği sonucuna varılmıştır. Kızılcık suyu da güçlü bir C vitamini kaynağı olup bağışıklık sistemini hastalıklara karşı korur,idrar yolları enfeksiyonlarını azaltır. Vişne suyu ile yapılan bir araştırmada antienflamatuar etkisi sayesinde yorgunluk sonucu oluşan kas ağrılarının vişne suyu ile azaldığı tespit edilmiştir. Kırmızı şarap kalp hastalıklarının önlenmesi için önemlidir denir fakat aynı etken madde üzüm suyundan da karşılanabilir. Daha sık tüketilen meyve suyu alışkanlığımız olan portakal suyu da C vitamini kaynağıdır,üzüm suyu veya nar suyu kadar çok olmasa da antioksidan içerir. Amerikan pediatri akademisi meyve suyu tüketimini 6 yaşından küçük çocuklarda 110-200 ml arasında,7-18 yaş arası çocuklarda 220-330 ml arasında olması gerektiğini önermiştir.
Yetişkinlerde de günlük bir bardaktan fazla meyve suyu tüketimi önerilmemektedir. Meyve sularına en güzel alternatif meyveyi kendisi olarak yemektir. Böylelikle meyve suyuna oranla daha tok tutucu ve lif tüketmiş olursunuz.
Dyt. Müge Özyurt