Öksürük,aslında boğaz ve solunum yollarını temizlemeye yarayan faydalı bir refleks. Ancak genellikle sonbahar ve kış aylarında sıkça görülen öksürük kimi zaman insanı canından bezdiren bir semptom halini alabildiği gibi,birçok hastalığın da önemli bir belirtisi olabiliyor. Özellikle 8 haftayı geçen öksürüğün asla ihmal edilmemesi gerekir. Bu süre boyunca dinmeyen öksürük tüberküloz gibi bulaşıcı veya astım ile KOAH gibi bazı kronik hastalıklar veya başka ciddi sorunlara işaret edebiliyor.
ZATÜRREDEN KALP YETERSİZLİĞİNE…
Öksürük genellikle üst ve alt solunum yollarındaki irritasyon sonucu görülüyor. Ayrıca zatürree,akut ve kronik bronşit,amfizem,astım bronşektazi ile tüberküloz gibi akciğerlerin hemen hemen tüm hastalıklarında ortaya çıkabiliyor. Akciğer tümörleri ve akciğerlere bağlı bazı sorunlar da öksürüğe neden olabiliyor. Ayrıca sinüzit,çeşitli alerjik hastalıklar ve kalp yetersizliği gibi akciğere bağlı olmayan hastalıklar ve bazı tansiyon ilaçları da öksürük yapabiliyor. Bazen geniz akıntısı veya kulak kiri bile öksürüğe yol açabiliyor. Buşonun,yani kulak kirinin temizlenmesiyle öksürük ortadan kalkabiliyor. Sigara içen kişiler de öksürüklerini genellikle ‘sigara öksürüğü’olarak tanımlıyor ve pek önemsemiyorlar. Ancak bu kişilerde uzayan öksürüklerde tümör olasılığını da göz önüne alarak radyolojik tetkik yapılması gerekiyor.
REFLÜ DE ÖKSÜRÜK NEDENİ
Günümüzde basında da sıkça sözü edilen gastroösofageal reflü hastalığı da öksürük yapan nedenlerden biri. Ancak altta yatan başka bir hastalık varken öksürüğün sadece gastroösofageal reflüye bağlanmasının hastaya zaman kaybettirebilir. Bu nedenle ‘öksürük reflüye bağlıdır’demeden önce diğer nedenlerin mutlaka ekarte edilmesi gerekiyor.
BOL SU İÇMEK ÖKSÜRÜĞÜ YUMUŞATIYOR
Halk arasında uzayan öksürüklerde kullanılan bal ve zencefil karışımı bazen öksürüğü yumuşatabiliyor ve balgamın daha kolay çıkmasına yarayabiliyor. Ancak bu tür karışımlara mucizevi anlamlar yüklemek de doğru değil. En iyi balgam söktürücünün bol su içmek olduğu unutulmamalı. Dolayısıyla öksürük sorunu yaşandığında gün boyunca en az 2 litre su içilmesinin asla ihmal edilmemesi gerekiyor.
TEDAVİ ALTTA YATAN NEDENE YÖNELİK UYGULANIYOR
Öksürüğün tedavisi altta yatan nedene yönelik uygulanıyor ve sorun genellikle birkaç gün içinde geçiyor. Sigara ve hava kirliliği gibi boğazı tahriş eden faktörler ortadan kaldırıldığında öksürük çoğunlukla kesiliyor. Eğer öksürük bakteriyel enfeksiyon nedeniyle oluşmuşsa genellikle 1 haftalık antibiyotik tedavisi yeterli oluyor.
Ancak altta yatan hastalık tedavi edilmezse öksürük de çoğunlukla dinmiyor. Örneğin akciğer tüberküloz olan bir kişide tüberküloz hastalığına yönelik tedavi uygulamazsa öksürük de uzayıp sürüyor. Bu nedenle tedavide öksürüğü kesmek kadar nedeninin de bulunup tedavi edilmesi son derece önem taşıyor.
Dr. Süha Alzafer