Çocuğunuzun isteklerini gerçekten biliyor musunuz? Araştırmalar çocukların taleplerine sürekli hayır demek yerine,davranışlarını geliştirmek için onları gerçekten dinlemeniz gerektiğini söylüyor.
Örneğin bilgisayar oynamak isteyen çocuğunuzu reddetmek yerine,karşılığında iki saat ders çalışmasını önermek hem sizin için hem de çocuğunuz için ideal bir uzlaşma yöntemi olabilir.
Ebeveyn olarak,çocuğumuza neyi yapmaması gerektiğini söylemekte oldukça iyiyiz.
“Koşma,düşersin!,Vurmak yok,hiç güzel bir hareket değil!,Birbirinize yiyecekleri atmayı kesin!”Tanıdık geliyor mu? “Hayır”,“Yapma”,“Dur”gibi kelimeleri çocuğumuzun en uygun davranışı göstermesi için çok sık kullanıyoruz. Bununla birlikte çoğumuz disiplinin gerçekten işe yarayıp yaramadığı konusunu merak etmekte.
Gerçek şu ki:çocuklara disiplin uygulamak hakkında bir çok geleneksel yöntem var –cezalar ve sonuçları gibi- fakat hemen hemen hepsi değişen çocuk davranışları konusunda yetersiz kalmaktadır. Bu konuda iyi yapılan çalışmalar ve olumlu disiplin yöntemleri öğretmen raporları,evde ve okulda çocuk davranışları hatta okul ve polis kayıtları gözlemlerine kadar çocukların davranışlarında olumlu değişikliklere yol açtığını göstermektedir. Örneğin çocuğunuzu bir iş yaparken durdurmaya odaklanmak yerine çocuğunuzun ne yapmak istediğine odaklanmak olumlu disiplin tekniği kullanmaktır.
Pozitif Disiplin Nedir?
Pozitif disiplin,ebeveynlerin çoğuna günlük hayatta disiplin hakkında uygulanan davranışlar sonrası alınan yanıtların ve öğrenilirliğin etkisini gösterir.Bir şey için “hayır”demek,fakat sızlanma sonrasında istenileni vermek,çocuğunuza ne istediğini almak için etkili bir yol öğretecektir. Bu nedenle,asıl önemli olan disiplin için olanlara değil davranışlara odaklanmaktır. Örneğin “Hayır,vurma!”yerine “Nazikçe oynayın”,“Yiyecekleri atmayın”demek yerine ise “Lütfen yiyecekleri masada tutun”gibi taleplerle yaklaşmak çok daha etkileyici ve pozitif olacaktır.
Çocuğunuza ne yapması gerektiğini açıkça söylediğiniz zaman,ne istediğiniz konusunda net ve etkileyici bir tavır sergileyip,kibar bir şekilde talep ettiğinizde buna göre çocuğunuz davranışını değiştirme konusunda daha yatkın hareket edecektir. Öte yandan çocuğunuza neyi yapmaması gerektiğini söylediğinizde,muhtemelen sık sık daha fazla istenmeyen davranış sergileyecektir. “Kız kardeşine bağırma”dediğinizde bağırmayı kesebilir ama birkaç saniye sonra çocuğunuzu kardeşinin saçını çekerken görebilirsiniz. Neyi yapmaması gerektiğini söylemek yerine “kız kardeşinle güzelce oynamalısın”gibi cümleler kullandığınızda bu şekilde hareket etmesi daha olasıdır.
Pozitif Disiplinde Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler
Yapılması Gerekenler
-Sizin gibi davrandığında övün! Açık,coşkulu ve sevgi dolu olun. Çocuğunuzun yaptığı iyi şeyleri görmeye çalışın.
-Küçük hataları görmezden gelin. Küçük hatalar derken (tehlike oluşturmayacak),göz ardı edilebilecek davranışlar.
-Çocuğunuz yaramazlık yapmaya başladığında dikkatini dağıtın.
-Yönlendirmeler hakkında açık olun. Soru sormak yerine,söylemek istediğiniz komutları açıkça ifade edin ve “lütfen!”kelimesini kullanın.
-İstem dışı aşırı duygusal tepkiler vermemek için elinizden geldiğince sakin olmaya çalışın.
-En başta kendiniz için iyi bir davranış modeli oluşturun. Çocuklar,davranışlarını kopyalayarak öğrenir,bu nedenle her zaman kendi davranışlarınızın çocuğunuzun eğitimi üzerinde ne kadar etkili olduğunu unutmayın.
Yapılmaması Gerekenler
-Kesinlikle çocuğunuza vurmayın. Bu kötü davranış modeli çocuğa saldırganlık ve korku aşılar.
-Derslerindeki başarısızlık ve olumsuz davranışları için azarlamayın. Oluşan durumun nedenlerini iyice öğrenerek,birlikte bir çözüm yolu bulmaya çalışın.
-Aynı şeyi sürekli tekrarlamayın. Bir şeyi sürekli söylemeniz o eylemin gücünü kaybetmesine ve çocuğunuza bir şeyi söylediğinizde ilk seferde uygulamaması ve dinlememesi gibi kötü alışkanlıklar kazandırır.
Unutmayın,önemli olan nokta çocuğunuzun güzel davranışlarını yakalayıp,sizin bundan ne kadar hoşlandığınızı bilmesini sağlamaktır. Pozitif disiplin uygulamak,çocuğunuzun kendini güvende ve mutlu hissetmesine olanak sağlayacağı gibi aynı zamanda neyi istediğini ve ne istendiğini iyice anlamasına olanak sağlar.
Bu eğitim şeklinin içerisinde disiplin kelimesinin geçtiğine bakmayın,pozitif kelimesine odaklanın. Pozitif disiplin,çocuğunuz ile sizin aranızda saygı ve sevgiye dayanan bir ilişki kurar.
Sağlık Editörü
