Küçük bir araştırma, günün erken saatlerinde gün ışığına maruz kalan kişilerin, daha geç saatlerde maruz kalanlarla kıyaslandığında yaşıtlarına oranla daha zayıf olduklarını ortaya çıkarmıştır.
Chicago’daki Northwestern Üniversitesi Feinberg Tıp Okulu’nda uyku bozuklukları merkezi yöneticisi ve araştırma başkanı olarak görev yapan Dr. Phyllis Zee araştırmanın amacını şöyle açıklamıştır: “Özellikle, gün ışığı ve bunun kiloyu nasıl etkileyebileği üzerinde çalıştık.”
Zee, sözlerine şu şekilde devam etmiştir: “Bu bir ön çalışmadır, fakat yine de ışık miktarı, ışığın zamanlaması ve kilo arasında oldukça sağlam bir ilişki keşfettik.” Buna rağmen Dr. Zee araştırmanın, bir sebep sonuç ilişkisi değil de sadece erken gün ışığı ve kilo arasında bir ilişki bulduğunu belirtmekte erken davranmıştır.
Araştırma, 26’sı erkek olmak üzere 54 yetişkin ile gerçekleştirilmiştir ve yaş ortalaması 31’dir. Bileğe takılan özel bir görüntüleme aleti ışığa maruz kalma, uykunun orta evreleri ve 7 gün boyunca uyku süresini ölçmüştür.
Kilo ve boy değerleri katılımcılar tarafından rapor edilmiştir ve araştırmacılar bu değerlere göre vücut kitle indekslerini hesaplamıştır. Vücut kitle indeksi, bir insanın vücut yağının kabataslak hesaplamasıdır. Katılımcılar aynı zamanda, görüntüleme aletini taktıkları 7 gün boyunca yiyecek günlüğü tutmuşlardır.
Zee en güçlü ilişkinin, iyi aydınlatılmış bir odayla eşdeğer olan en az 500 lüks değerinde ışığa maruz kalan insanlarda görüldüğünü belirtmiştir. Zee’ye göre, çoğu bina içi ışık oranı 200-250 lüks iken, bu oran güneşli bir günde açık havada 1000 veya daha üzerindedir.
Fakat, gün ışığının zamanlaması da fark yaratmıştır. Günün en erken saatlerinde ışığa maruz kalan kişilerin en ince kişiler olduğu ortaya konmuştur.
Zee: “500 lükse ulaşılan ve daha geç gün ışığına çıkılan her bir saat vücut kitle indeksinin 1.28 oranında artışına tekabül eder. Gün ışığına ne kadar erken çıkılırsa vücut kitle indeksi o oranla azalır.”
Işık, birkaç şekilde kiloyu etkileyebilir. Örneğin; daha kaliteli bir uyku sağlamak için vücudun biyolojik saati; yani sirkadiyen saatte değişiklik yapılabilir. Ayrıca Zee’ye göre sabah güneşi, iştah düzenini ve metabolizmayı etkileyen hormonlar üzerinde etki gösterebilir.
Araştırmacılara göre, kalori alımı, uyku süresi/zamanlaması ve erken saatlerde gün ışığına çıkan insanların daha aktif olabileceği ihtimali gibi diğer muhtemel zayıflatıcı faktörler dahi kontrol edildikten sonra, gün ışığına maruz kalma faktörünün hala vücut kitle indeksinin %20’sini açıkladığı belirlenmiştir.
Bu, daha güneşli iklimlerde yaşayan insanların soğuk bölgelerde yaşayan insanlara göre daha zayıf olacağı anlamına mı gelmektedir? Güncel olarak araştırmalarına böyle bir kıyaslamayı dahil etmemiş olsalar da Dr. Zee “belki” diyerek devam etmiştir: “İnsanlar, günün daha erken saatlerinde gün ışığına çıkılan yaz mevsiminde daha fazla kilo verme eğilimine girerler.”
Zee, sabah 8 ve öğle saati arasında 20-30 dakika süreyle gün ışığına çıkılmasını önermektedir.
“Sizin için ne zaman uygun olursa, sabah erken saatlerde gün ışığına maruz kalın. Eğer mümkünse işe yürüyerek gidin. Açık havada parlak gün ışığı 500 lüksün çok üstünde olacaktır. Dışarı çıkma şansınız yoksa pencereye yakın bir yerde çalışın. Eğer bir pencere kenarına yaklaşamıyorsanız en azından çalışma alanınızın iyi bir şekilde ışıklandırıldığından emin olun.”
New York’taki Mount Sinai Hastanesi’nde çalışan Jaclyn London üst düzey bir klinik diyetisyenidir. London, araştırma hakkında şöyle bir yorum yapmıştır: ‘’Araştırmacılar ilginç bir soruyu ele almışlar fakat çalışma oldukça küçük çaplı ve diyet ve ağırlık bilgileri katılımcıların raporlarına dayanıyor. Araştırmaya herhangi bir müdahalede de bulunulmamış; bu nedenle tesadüf ihtimalini kanıtlayamamışlar.’’
London, sözlerine şu şekilde devam etmiştir: “Buna rağmen araştırmada, gün ışığının metabolik değişimleri etkileyerek muhtemelen vücut kitle indeksi üzerinde rol oynayabileceğini gösteren birtakım deliller bulunduğu görüşündeyim. Ayrıca, Amerikan halkının %67’sinin fazla kilolu ya da obez olduğunu düşünürsek bu, kesinlikle araştırmaya değer bir çalışmadır.”
Sağlık Editörü