Seyahat planlarken,sağlıklı geçmesi için planlama aşamasında neler yapılmalıdır?
Gidilecek yere göre bir plan yapılmalıdır. Yurtiçi veya yurtdışına seyahat ederken,gidilecek bölgenin fizik ve sağlık koşullarına bakmakta fayda vardır. Gelişmekte olan ülkelere seyahat ederken,olası hijyen sorunları bazı sağlık risklerini de beraberinde getirir. Bu risklerden uzak kalmak için,önce gidilecek ülke hakkında yeterli bilgi sağlanması gerekir. Yaşam kalitesi ve sosyal hizmetlerin derecesi azaldıkça,seyahatte karşılaşılabilecek hastalıkların ve sağlık problemlerinin sayısı artar. Sağlık açısından her ülkenin soranları farklıdır. O ülkeyi inceleyip ona göre önlemler almak gerekir.
Kronik hastalar da seyahate çıkmak isteyebilir,onlar nelere dikkat etmelidir?
Kronik hastalıklarda,uzun süreli uçuşlar ve zaman farkı nedeniyle,ilaçların alım zamanı kayabilir. Bu durum;insülin,kan sulandırıcı ya da kalp ve tansiyon için ilaç alanlarda bazı ek riskler doğurabilir. Hastalığı nedeniyle ilaç kullananların yola çıkmadan önce doktoruna danışarak,ilaçlan ve dozlarını ayarlamaları gerekir. Kalp yetmezliği,kalp krizi veya spazmı,düzensiz kalp ritim hastalıkları,beyin-damar hastalıkları,inme hastalığı uçuş süresine bağlı sorunlar nedeniyle sakınca yaratabilirler.
EMBOLİ RİSKİ!
Özellikle kimler doktor kontrolünden sonra seyahate çıkmalıdır?
Yeni ameliyat geçirmiş olanlar,kontrolsüz hipertansiyon hastaları ve kontrolsüz sara hastalığıyla bulaşıcı hastalık geçirmekte olanların doktor kontrolü ve onayı sonrası uçakla seyahat etmesi daha doğrudur. Ayrıca insülin pompası,kalp pili ve elektronik tıbbi cihazı olan hastaların,elektronik tarayıcılı kapılardan veya radar yakınlarından geçmemesi gerekir. Uzun uçuşlu seyahatler sırasında hareketsizlik sonucu,bacak damarlarında oluşan pıhtı,bacakta ağrı ve şişliğe neden olur. Pıhtı,damarlarda ani tıkanıklık yaparak emboli oluşturabilir. En çok akciğer,beyin ve kalp damarlarının etkilenmesi sonucu ciddi hastalıklara neden olabilir.
Hamilelik sürecindeyken seyahate çıkanlar neler yapmalı?
Hamile kadınlar,doğumdan önceki son 4 hafta ve doğum sonrası ilk 2 hafta içinde uçak seyahati riskli olduğu için havayolu firmaları,genellikle 36 haftanın üzerindeki gebeleri kabul etmezler.
AŞI PROGRAMINA DİKKAT!
Her seyahate çıkanın mutlaka aşılanması gerekir mi?
En başta aşılanma ihtiyacını gözden geçirmek gerekir. Ülkemizde,aşılama programları ne kadar iyi seviyeye ulaşsa da çoğu kişi aşılanma ve geçirilmiş hastalıklar konusunda net bilgilere sahip değildir. Bu nedenle gidilecek bölgelere göre,seyahat için gerekli aşıların tespiti,gerektiğinde sağlık taraması ve araştırması önerilir. Genel olarak,seyahat tarihinden 3- 4 hafta önce aşı programına başlanmalıdır. Bu süreden sonra verilebilecek sağlık desteği,etkinliğini azaltılır.
Dünya Sağlık örgütü’nün belirlediği hastalık tablolara göre,seyahate çıkan insanlarda en çok turist ishali ve bağırsak enfeksiyonu görüldüğü belirtilmekle beraber,bunun dışında pek çok ciddi ve ölümcül hastalık da listeye eklenmektedir. Bu nedenle sağlık önlemlerini ciddiye almak gerekir. Bilgilenmek,korunma için ön koşuldur. Bilgilenmenin kapsamı gidilecek bölgenin koşulları,sık görülen hastalıklar,zorunlu ve gerekli aşılar,ülkenin sağlık sistemi,konsolosluk telefon ve adres bilgileri,acil durumda yardım alınabilecek kurum ve kişileri de kapsamalıdır.
Uçak seyahati sırasında kulak sağlığımızı korumak için ne yapabiliriz?
Uçak seyahatinden önce yeteri kadar sıvı tüketilmelidir. Sinüzit veya burun sorunu olan kişilerin sakız çiğnemesinde fayda vardır. Sürekli nefes egzersizi ve burun temizlenmesi de iç kulak ve ağız boşluğu içindeki basıncı dengeler.
UÇAK KALKARKEN VE İNERKEN BEBEKLERİ EMZİRİN
Çocuklar,bebekler uçaktaki basınçtan nasıl korunacak?
Uçak içi ısısı ve basınç farklığı çocukları etkiler. Bebeklerin basınç değişikliğini tolere edebilmesi için uçak pistten yükselmeye başladığı andan yatay hale gelene kadar ya emzirilmeli ya da biberonla su,süt,meyve suyu gibi bir sıvı içirilmelidir. Aynı işlemi uçak inerken de alçalmaya başladığı andan piste inene kadar tekrarlamalısınız. Çocukların bağışıklık sistemi erişkinden daha zayıf olduğu için serin ortamdan korumak gerekir. Havalandırma derecesini iyi ayarlamalıdır. Pike veya hafif battaniye bulundurmanın faydası vardır. Seyahat sırasında çocukların mide ve bağırsak sistemi çok hassaslaşır. Mide bulantısına karşı ilaç bulundurmanın yanı sıra fazla yemenin de kusmaya neden olabileceği unutulmaması gerekir.
Dr. Yaser Süleymanoğlu